Administrata Tatimore njofton një zhvillim të rëndësishëm: tashmë ka akses në kohë reale në të dhënat e regjistruara të mjeteve të tatimpaguesve, falë marrëveshjes me Drejtorinë e Përgjithshme të Shërbimeve të Transportit Rrugor (DPSHTRR). Kjo nënkupton se sistemi i administratës tatimore është i integruar direkt me bazën e të dhënave të DPSHTRR-së, duke lejuar kontroll të menjëhershëm të pronësisë së automjeteve.
Në praktikë, specialistët e tatimeve mund të kërkojnë online në databazën e DPSHTRR për çdo mjet dhe të verifikojnë menjëherë pronarin e tij. Ky sistem synon të lehtësojë zbatimin e ligjit, duke identifikuar me shpejtësi mjetet e personave që kanë detyrime tatimore të pambuluara.
Prandaj, çdo qytetar ose biznes që zotëron automjete duhet ta dijë se tatimet tani mund të marrin informacion mbi statusin e tyre në kohë reale.
Pagesa në kohë e detyrimeve tatimore
Tatimpaguesit duhet të përmbushin detyrimet tatimore brenda afateve ligjore, sepse mosplotësimi sjell masa të rënda. Sipas administratër tatimore, nëse tatimet nuk paguajnë në kohë borxhet, ajo do të vendosë masa sigurie mbi mjete dhe do të nisë procedurat e mbledhjes me forcë. Këto masa përfshijnë bllokimin e automjetit dhe, nëse debiti vazhdon të mos shlyhet, sekuestrimin e mjetit dhe shitjen e tij me ankand publik për të mbuluar detyrimet. Mesa rezulton, kushdo që ka borxhe tatimore rrezikon të humbasë të drejtën e përdorimit të automjetit të tij.
Më poshtë shpjegohen disa nga masat e mundshme të sigurimit:
| Masë sigurimi | Kur vendoset | Efekti për tatimpaguesin |
|---|---|---|
| Bllokim i mjetit | Pasi tatimpaguesi nuk paguan detyrimet në afat | Automjeti nuk mund të regjistrohet, transferohet apo shitet. |
| Sekuestrim i mjetit | Nëse borxhi vazhdon dhe vazhdohet procedura e mbledhjes me forcë | Automjeti merret nga AT-ja dhe mund të shitet në ankand; të ardhurat shlyejnë borxhin. |
Në prani të bllokimit, blerja ose regjistrimi i automjetit bëhet e pamundur (pronari aktual nuk e humb menjëherë mjetin, por nuk mund ta transferojë). Nëse qytetari ka borxhe të konsiderueshme, ndëshkimi mund të përfshijë interesat e vonesës, gjoba dhe procedura të tjera ligjore. Prandaj, pagesa me kohë e çdo takse dhe kontributi parandalon përballjen me këto masa të rënda.
Mbrojtja nga transaksionet keqbërëse
Administrata Tatimore paralajmëron se shitblerjet e automjeteve me qëllim shmangien e detyrimeve tatimore janë të rrezikshme. Sipas njoftimeve zyrtare, çdo subjekt që bën transaksione shitblerjeje duhet të sigurohet që mjetet në objekt të përfitimit nuk i përkasin tatimpaguesve debitorë. Nëse realizohet një transaksion në keqbesim – pra, kur prona transferohet tek persona të tjerë për të fshehur pasurinë nga tatimi – kontrata e shitjes mund të shpallet e pavlefshme dhe mund të ketë pasoja ligjore për palët.
Kjo nënkupton, për shembull, që një blerës që blihet një mjet nga pronar me borxhe mund ta humbasë mjetin, pasi administrata tatimore mund të kërkojë që automjeti të mos ndahet nga tatimpaguesi debitor. Pra, blerësit duhet të jenë të kujdesshëm: përpara se të firmosin, ata duhet t’i kërkojnë vetë dokumentacionin tatimor të shitësit dhe të verifikojnë se ai nuk ka detyrime të papaguara. Teknologjia e re e integruar e bën shumë më të lehtë zbulimin e këtyre rasteve, prandaj çdo kontratë duhet të përmbahet me ligjin për të shmangur pasojat e rënda.
Këshilla praktike për tatimpaguesit
Për të shmangur penalitete dhe vështirësi, çdo tatimpagues (sidomos bizneset) duhet të ndjekë hapat e mëposhtëm:
Kontrolloni gjendjen tatimore
Para çdo blerjeje/shitjeje mjeti, verifikoni në e-Albania ose në drejtorinë tatimore nëse personi që shet (ose ju vetë) keni detyrime tatimore të papaguar. Kërkoni vërtetim zyrtar nga administrata tatimore që nuk keni borxhe (p.sh. “Certifikatë Zero Debi” për biznese).
Dokumentacioni i shitblerjes
Mbani çdo dokument zyrtar të transaksionit: kontratën noteriale të regjistruar në DPSHTRR, faturat tatimore (nëse është kompani), dhe regjistrimet e pagesave tatimore. Sigurohuni që emri i blerësit të regjistrohet saktë pas shitjes, pasi sistemi i përbashkët AT–DPSHTRR njofton automatizuar tatimet.
Verifikoni statusin e mjetit
Nëpërmjet shërbimeve të DPSHTRR (për shembull në “Easy Check” në e-Albania) mund të kontrolloni nëse automjeti ka bllokime të regjistruara ose nëse është çregjistruar nga pronari i vjetër. Çdo kufizim juridik shfaqet në sistemin e regjistrimit të mjeteve. Bëni këtë kontroll përpara se të plotësoni procedurat e noterimit.
Merrni këshilla profesionale
Nëse dyshoni, konsultohuni me një ekspert fiskal ose kontaktoni vetë Administratën Tatimore. Për shembull, në rastin e blerjes së automjeteve të luksit, AT sugjeron që individët të deklarojnë burimin e të ardhurave për të shmangur penalitete. Mbrojtja më e mirë është qartësimi i burimit të pasurisë para akcioneve zyrtare.
Mos fshehni pasuri
Kujtoni se kontrolli i integruar elektronik i tatimeve dhe DPSHTRR-së zbulon shpejt klasat e luksit. Mosdeklarimi i të ardhurave apo blerja e veturave luksoze pa burime të ligjshme mund të çojë në hetime dhe gjoba të konsiderueshme.
Integrimi i sistemeve AT–DPSHTRR synon të forcojë zbatimin e ligjit tatimor. Çdo tatimpagues është i këshilluar të respektojë afatet e pagesave dhe të kontrollojë vetë çdo transaksion me mjete, sepse tani sistemi elektronik bën më të lehtë zbuluar fshehjen e pasurive. Për informacione të mëtejshme dhe formularë zyrtarë, vizitoni faqet tatime.gov.al dhe dpshtrr.al. Gjithmonë është më mirë të kontribuoni me detyrimet tatimore në kohë sesa të përballeni me masa sigurie dhe procedura ligjore.