TiranëTiranëDurrës E Hënë – E Shtunë 08 – 18 +355693232349 E Hënë – E Shtunë 08 – 18 +355693232349

Ku konsiston reforma?

Më 17 Dhjetor 2013, Parlamenti Europian dhe shtetet anëtare arritën një marrëveshje paraprake mbi propozimin për një Direktivë që ndryshon Direktivën e auditimit ligjor (Direktiva 2006/43/EC) dhe propozimin për një Rregullore (Rregullim) mbi kërkesat specifike në lidhje me auditimin e entiteteve me interes publik. Marrëveshja e kompromisit e miratuar nga shtetet anëtare në takimin e COREPER-it të datës 18 dhjetor 2013 u adoptua nga Komiteti për Çështjet Ligjore të Parlamentit Europian më datën 21 Janar 2014.

Të dy tekstet e kompromisit u pranuan nga Parlamenti Europian në një votim plenar në Bruksel më 3 Prill 2014, dhe u miratuan nga Shtetet Anëtare në Këshill më 14 Prill 2014. Bashkë-ligjvënësit nënshkruan tekstet zyrtarisht më 16 Prill, duke e mbyllur procesin legjislativ. Publikimi i Direktivës së amenduar dhe Rregullores së re mbi Auditimin Ligjor në Fletoren Zyrtare të BE-së (OJ L 158) u bë më 27 Maj 2014. Të dy tekstet kanë hyrë në fuqi më datën 16 Qershor 2014, 20 ditë pas botimit të tyre në Fletoren Zyrtare.

Histori

Pse auditim ligjor është i rëndësishëm?

Pse auditim ligjor është i rëndësishëm? Roli i audituesve ligjorë është të çertifikojnë pasqyrat financiare të kompanive, pra për t`ju dhënë palëve të interesuara si investitorëve dhe aksionerëve një opinion lidhur me saktësinë e llogarive të kompanive. Një komunitet i gjerë i njerëzve dhe institucioneve mbështeten në cilësinë e auditimit ligjor. Për këtë arsye, duke përmirësuar integritetin dhe efikasitetin e pasqyrave financiare, auditimi ligjor kontribuon në funksionimin e rregullt të tregjeve. Kështu, audituesit ligjorë përmbushin një rol të rëndësishëm shoqëror. Rëndësia e tij është pasqyruar në kërkesën ligjore që disa kompani të caktuara të kenë një auditim ligjor. Për më tepër, vetëm audituesit e miratuar mund të ndërmarrin kryerjen e këtyre auditimeve.

Cilat janë rregullat ekzistuese të BE-së për auditimin ligjor?

Në nivel të BE-së, auditimi ligjor aktualisht rregullohet nga Direktiva e Auditimit Ligjor (2006/43/EC). Direktiva, e cila përcakton detyrat e audituesve ligjorë dhe firmave audituese, ka përfshirë një kërkesë për mbikëqyrjen publike të profesionit të auditimit dhe për bashkëpunim ndërmjet autoriteteve rregullatore në BE. Përveç kësaj, disa tekste ligjore në nivel të BE-së vendosin detyrimin që të ketë një auditim ligjor, duke përfshirë sidomos Direktivën e Kontabilitetit 2013/34/EU, Direktivën për Transparencën 2004/109/EC dhe Direktivën për Aftësinë Paguese II 2009/138/EC. Grupi i parë i instrumenteve ligjore kërkon që disa lloje të caktuara të personave juridikë (në varësi të formës së tyre ligjore) të kenë të audituara llogaritë e tyre. Grupi i dytë i instrumenteve ligjore trajton entitetet me interes publik në varësi të veprimtarisë së tyre: dmth. institucionet financiare apo kompani të listuara.

Pse reformohen rregullat që drejtojnë auditimin ligjor?

Rregullat e reja adresojnë një numër të mangësive të vërejtura në tregun e auditimit:

  • Nga autoritetet kompetente të Shteteve anëtare në raportet e auditimit janë vërejtur mangësi, dhe në disa raste edhe anomali.
  • Dyshimet janë shfaqur nga investitorët lidhur me kredibilitetin dhe besueshmërinë e pasqyrave financiare të audituara të bankave, institucioneve të tjera financiare dhe kompanive e listuara, sikurse kjo vërehet nga kriza ekonomike dhe financiare. Kjo ka dobësuar seriozisht besimin e investitorëve në raportet e audituesve.
  • Një familjaritet i tepruar në mes të drejtimit të një kompanie dhe firmës së saj të auditimit, rreziqet e konfliktit të interesave, si dhe kërcënimet kundrejt pavarësisë së audituesve ligjor të cilat mund të sfidojnë aftësinë e audituesve ligjorë për të ushtruar skepticizëm të plotë profesional.
  • Mungesa në mundësinë e zgjedhjes së firmave të auditimit që vijnë për shkak të përqendrimit të lartë të tregut të auditimit tek firmat më të mëdha.
  • Një rrezik sistemik për faktin që tregu i auditimit është efektivisht i dominuar nga katër rrjetet më të mëdha të firmave.

Cilat janë objektivat kryesore të reformës së auditimit ligjor?

Reforma synon të përmirësojë cilësinë e auditimit dhe të rikthejë (rivendosë) besimin e investitorëve në informacionin financiar, një përbërës thelbësor për investime dhe rritjen ekonomike në të ardhmen. Objektivat kryesore të reformës janë: 1. Të qartësojë më tej rolin e audituesit ligjor (të ekspertit kontabël të autorizuar); 2. Të përforcojë pavarësinë dhe skepticizmin profesional të ekspertit kontabël të autorizuar; 3. Të lehtësojë ofrimin e shërbimeve ndërkufitare të auditimit ligjor në BE; 4. Të kontribuojë për një treg më dinamik të auditimit në BE; 5. Të përmirësojë mbikëqyrjen e audituesve ligjorë dhe të koordinojë mbikëqyrjen e auditimit nga autoritetet kompetente në BE.

Përkufizimet, fushëveprimi dhe hyrja në fuqi

Ç`është një entitet me interes publik (EIP)?

Në përkufizimin për EIP-të janë përfshirë kompanitë e listuara, institucionet e kreditit dhe shoqëritë e sigurimit. Përveç kësaj, Shtetet Anëtare mund të përcaktojnë si EIP ndërmarrje/entitete të tjera që janë me rëndësi të konsiderueshme publike, për shkak të natyrës së biznesit të tyre, madhësisë, apo të numrit të punonjësve të tyre.

Përkufizimi i entiteteve me interes publik (EIP) është i njëjtë me përkufizimin që këtij termi i është bërë në Direktivën e Kontabilitetit (2013/34/EU).

Cilat janë elementet kryesore të reformës?

Kuadri i ri ligjor është i bazuar në dy instrumente legjislative: një Direktivë që ndryshon Direktivën ekzistuese të auditimit ligjor dhe një Rregullore e re mbi kërkesat specifike në lidhje me auditimin e entiteteve me interes publik. Rregullat e reja ndjekin një proces të gjerë konsultimi i cili nisi me Letrën e Gjelbër (Green Paper) të Komisionit në lidhje me politikën e auditimit në Tetor 2010 (shih IP/10/1325), dhe që rezultoi në paraqitjen e dy propozimeve të Komisionit në Nëntor 2011 (shih IP/11/1480).

Reforma mbështetet në dy shtylla, që përfshijnë si masa horizontale ashtu edhe masa specifike. Masat e mëposhtme horizontale zbatohen për të gjithë audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit, pavarësisht nëse subjekti i audituar është një entitet me interes publik ose jo:

  • Vendosja e kërkesave më të forta për pavarësinë, që shprehen në përmirësimin e kërkesave organizative të audituesve ligjorë dhe firmave të auditimit;
  • Bërjen e raportit të audituesit më informues për investitorët, duke ju ofruar atyre informacione të rëndësishme në lidhje me kompaninë e audituar përtej një opinioni të thjeshtë të standardizuar mbi pasqyrat financiare;
  • Përforcimin e kompetencave dhe të rolit të autoriteteve kompetente përgjegjëse për mbikëqyrjen publike të profesionit të auditimit;
  • Vendosjen e një regjimi më efektiv të sanksioneve/penalizimeve duke harmonizuar llojet dhe adresuar sanksionet, si për shembull, kriteret që duhet të merren parasysh nga autoritetet kompetente gjatë aplikimit të sanksioneve;
  • Dhënia e të drejtës për Komisionin Europian për të pranuar/adoptuar Standardet Ndërkombëtare të Auditimit (SNA) në nivel të BE.

Përveç kësaj, për auditimet ligjore të EIP-ve zbatohen kërkesa më të forta si më poshtë:

  • Futja e rrotacionit të detyrueshëm për çdo 10 vjet të audituesve ligjor dhe firmave audituese;
  • Përcaktimi i një listë të shërbimeve të jo – auditimit që nuk mund të ofrohen nga audituesit ligjor apo firmat e auditimit për entitetin e audituar;
  • Vendosja e kufizimeve në tarifat që ngarkohen për shërbimet e jo-auditimit;
  • Përforcimi i rolit dhe të kompetencave të komitetit të auditimit, duke kërkuar përmirësimin e përbërjes së tij dhe duke i dhënë atij një rol të rëndësishëm të drejtpërdrejtë në emërimin e ekspertit kontabël të autorizuar apo firmës së auditimit, si dhe në monitorimin e auditimit;
  • Forcimi kërkesave mbi raportin e auditimit, dhe përfshirja e një shtese, për një raport më të detajuar, për komitetin e auditimit, i cili të përmbajë informacion të plotë në lidhje me performancën e auditimit;
  • Vendosja e një dialogu midis audituesit ligjor apo firmës audituese ë një EIP-je nga njëra anë dhe mbikëqyrësit e kësaj EIP-je nga ana tjetër. Cilat lloje të auditimeve janë të mbuluara

Cilat lloje të auditimeve janë të mbuluara?

Kuadri i ri mbulon të gjitha auditimet ligjore të kërkuara nga legjislacioni i BE-së. Përveç kësaj, kuadri i ri mbulon gjithashtu, auditimet për ndërmarrjet e vogla dhe auditimet vullnetare të kryera nga ndërmarrjet e vogla, kur nga nga legjislacioni kombëtar janë konsideruar brenda fushës së auditimeve ligjore. Kuadri përmban kërkesa specifike në lidhje me auditimin e EIP-ve. Megjithatë, shtetet anëtare kanë mundësi të përjashtojnë nga këto kërkesa të veçanta kooperativat dhe bankat e kursimeve.

Pse ka kërkesa më strikte për auditimin e entiteteve me interes publik (EIP)

Kërkesat që drejtojnë auditimin e EIP-ve janë më strikte për shkak të pasojave të mundshme negative të anomalive për aksionerët, investitorët dhe më gjerësisht për shoqërinë, të cilat janë zakonisht më të mëdha krahasuar me tipet e tjera të ndërmarrjeve. Shpenzimet e mundshme të rregullave të veçanta në fjalë kompensohen me përfitimet e shmangies së problemeve të auditimit në këto entitete me interes publik.

Kur do të zbatohen rregullat e reja?

Direktiva ka hyrë në fuqi 20 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare të Bashkimit Europian (shih OJ L 158), dhe Shtetet Anëtare kanë në dispozicion dy vjet për të adoptuar dhe për të publikuar dispozitat e nevojshme për të qënë në pajtueshmëri me kuadrin rregullator të rishikuar. Rregullorja gjithashtu ka hyrë në fuqi 20 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare (shih OJ L 158), dhe do të aplikohet brenda dy viteve. Kjo do të sigurojë që nga koha e aplikimit të Rregullores, çdo vend anëtar do të zbatojë dispozitat e nevojshme për të qënë në pajtim me Direktivën. Si rezultat, të dy tekstet pritet të zbatohen dy vjet pas botimit të tyre.

Megjithatë, disa dispozita të veçanta do të bëhen të aplikueshme më vonë. Për shembull, periudhat e rrotacionit i nënshtrohen periudhave kalimtare të veçanta dhe të kalibruara. Në mënyrë të ngjashme, ndalimi i dispozitave kontraktuale “Vetëm për Big Four” do të zbatohen tre vjet pas hyrjes në fuqi të kësaj rregulloreje.

Çfarë do të ndryshojë: masat kryesore

I. Informacion më i përmirësuar për investitorët

Pse vendosen rregulla të reja për raportin e auditimit?

Objektivi kryesor i reformës është rritja e cilësisë së auditimit ligjor. Kjo do të thotë si rritje e pavarësisë së audituesve ligjorë, ashtu edhe pajisje e investitorëve dhe aksionarëve të entiteteve të audituara me informacion më të mirë dhe më shumë të detajuar nëpërmjet raportit të auditimit.

Rregullat e reja do të rritin vlerën informative të raportit të auditimit – e cila është një mjet thelbësor nga perspektiva e investitorëve. Dispozitat që shprehen për përmbajtjen e raportit të auditimit janë të përcaktuara si në Direktivë ashtu edhe në Rregullore, si reforma që diferencojnë raportet e auditimit për EIP-të dhe EIP-të dhe që imponojnë kërkesa të mëtejshme për të parat.

Për shembull, në rastin e auditimit të një EIP-je, Rregullorja paraqet kërkesën për audituesit ligjorë që auditojnë EIP-të për të raportuar mbi fushat kryesore të rrezikut të anomalive materiale të pasqyrave financiare vjetore ose të konsoliduara.

Përveç kësaj, audituesit ligjorë duhet të shpjegojnë se në çfarë mase auditimi ligjor konsiderohet i aftë për zbulimin e parregullsive, përfshirë mashtrimet. Duke përmirësuar informacionin që audituesi ligjor apo firma e auditimit i ofron entitetit të audituar, qoftë ky një EIP ose jo, reforma synon të ndihmojë në zvogëlimin e “hendekut të pritshëm” që shpesh ekziston mes perceptimeve të asaj që audituesit duhet të japin dhe asaj çfarë ata janë të detyruar të dorëzojnë.

Cili është qëllimi i raportit shtesë për komitetin e auditimit?

Raporti shtesë për komitetin e auditimit, i cili duhet të përgatitet vetëm kur auditohen EIP-të, ka për qëllim të rritë cilësinë e mëtejshme të auditimit dhe të shmangë ndonjë zbrazëti, nëpërmjet përmirësimit të komunikimit midis audituesit ligjor apo firmës së auditimit nga njëra anë, dhe komitetit të auditimit të entitetit nga ana tjetër.

Raporti shtesë do t’ì sigurojë EIP-ve të audituara informacion më të detajuar mbi rezultatet e auditimit ligjor, duke përfshirë për shembull, informacion mbi metodologjinë e përdorur, mbi mangësitë e mundshme të rëndësishme të identifikuara në sistemin e kontrollit të brendshëm, mbi metodat e vlerësimit të aplikuara, etj.

Në parim, raporti shtesë nuk është publik; megjithatë Shtetet Anëtare mund të lejojnë që komiteti i auditimit të japë informacione për këtë raport shtesë, nëse kjo gjë është parashikuar në ligjin e tyre kombëtar.

Pse duhet të forcohet roli i komitetit të auditimit?

Direktiva e auditimit ligjor (2006/43/EC) paraqiti kërkesën që EIP-të të kenë një komitet të auditimit. Si pjesë e një sistemi efektiv të kontrollit të brendshëm, komitetet e auditimit ndihmojnë për të minimizuar rreziqet financiare, operacionale dhe të pajtueshmërisë. Ata gjithashtu, kanë një rol vendimtar për të luajtur në drejtim të kontribuimit për auditime ligjore me cilësi të lartë.

Rregullat e reja përforcojnë rolin e komitetit të auditimit, si në drejtim të përbërjes së tij (shumica e anëtarëve duhet të jenë të pavarur, komiteti në tërësi tani do të ketë kompetenca të rëndësishme për sektorin në të cilin vepron entiteti i audituar), ashtu edhe në drejtim të kompetencave të tij.

Për shembull, komiteti i auditimit do të luajë një rol të drejtpërdrejtë në emërimin e ekspertit kontabël të autorizuar ose të firmës së auditimit. Ai gjithashtu, do të monitorojë auditimin ligjor, si edhe performancën dhe pavarësinë e ekspertit kontabël të autorizuar.

A fuqizon reforma drejtpërdrejt rolin e aksionerëve në raport me audituesit?

Rregullat e reja japin mundësinë që 5% e aksionerëve të inicojnë veprimet për të shkarkuar audituesin ligjor apo firmën e auditimit të ndërmarrjes. Kjo do t`ju japë aksionerëve një mjet të drejtpërdrejtë për të adresuar shqetësimet e mundshme lidhur me cilësinë e auditimit ligjor, pavarësisht nëse entiteti i audituar është një EIP ose jo.

Përveç kësaj, në lidhje me zgjedhjen nga një EIP të një audituesi ligjor apo të një firme audituese, aksionerët do të pajisen me informacione mbi bazën e të cilave audituesi ligjor apo firma audituese është rekomanduar dhe preferuar nga komiteti auditimit, të arsyeve pse është bërë kjo zgjedhje duke ju referuar gjithashtu dokumenteve të tenderit ku përcaktohen kritere transparente dhe jodiskriminuese të përzgjedhjes. Kjo do të lejojë që aksionerët të marrin një vendim më të informuar në zgjedhjen e audituesve ligjorë apo firmave të auditimit të EIP-ve

II. Auditimi ligjor i EIP-ve: Rrotacioni i detyrueshëm i audituesve ligjorë

Pse EIP-të duhet të ndryshojnë audituesit e tyre ligjorë ose firmat e auditimit?

Ekzistojnë rreziqe të dukshme për EIP-të kur ato vazhdojnë me të njëjtët auditues apo firma të auditimit për 50 ose 100 vjet siç ndodh sot. Një marrëdhënie e tillë e gjatë profesionale mund të pengojë pavarësinë e ekspertit kontabël të autorizuar dhe të ndikojë negativisht në skepticizmin e tij profesional. Rrotacioni i ortakut kryesor të auditimit brenda një firme audituese është i pamjaftueshme për shkak se fokusi kryesor i firmës së auditimit mbetet mbajtja e klientit.

Një ortak i ri do të jetë nën presion për të mbajtur një klient për një kohë të gjatë. Rrotacioni i detyrueshëm i firmës së auditimit do të ndihmojë në uljen e familjaritetit të tepruar në mes të ekspertit kontabël të autorizuar dhe klientëve të tij, në kufizimin e rreziqeve të mbajtjes së pasaktësive të përsëritura, dhe për të inkurajuar një gjykim të ri, duke forcuar kështu kushtet për skepticizëm të vërtetë profesional.

Në këtë mënyrë rrotacioni i detyrueshëm do të kontribuojë në përmirësimin e cilësisë së auditimit.Për të lehtësuar kalimin e qetë të audituesit të ri apo firmës së re të auditimit ligjor, rregullat e reja kërkojnë që audituesi i mëparshëm të transferojë dhe të dorëzojë një dosje me informacionin përkatës tek audituesi ligjor pasardhës.

Kur EIP-të duhet të ndryshojnë audituesit ligjorë apo firmat audituese?

Pas hyrjes në fuqi të rregullave të reja, EIP-të do të kërkohet të ndryshojnë audituesit e tyre ligjorë apo firmat audituese maksimumi çdo 10 vjet. Kohëzgjatja e angazhimit të auditimit do të llogaritet nga data e vitit të parë financiar nënshkruar në letrën e angazhimit të auditimit. Megjithatë, shtetet anëtare, mund të vendosin afate më të shkurtra për rrotacionin (p.sh. një maksimum prej shtatë ose tetë vjet).

Përveç kësaj, shtetet anëtare mund të lejojnë që EIP-të të zgjatin angazhimin e auditimit: i) me një shtesë prej 10 vjet me tender; ose ii) me një shtesë prej 14 vjet në rastin e auditimeve të përbashkëta.

Çfarë është auditimi i përbashkët?

Auditimi i përbashkët është shprehja që zakonisht përdoret për t’iu referuar emërimit të më shumë se një audituesi ligjor apo firme auditimi nga ana e EIP-ve. Audituesit e emëruar paraqesin një raport auditimi të përbashkët për entitetin e audituar dhe mbajnë përgjegjësi të plotë për auditimin.

III. Auditimi i EIP-ve: Ndalimi i disa shërbimeve të jo-auditimit për klientët e auditimit EIP e auditimit EIP

Pse ndalohet ofrimi i disa shërbimeve të jo-auditimit për klientët e auditimit EIP?

Objektivi i reformës është të sigurojë që audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit të jenë të pavarura për të kryer rolin e tyre primar që është dhe roli shoqëror: atë të auditimit ligjor. Kur auditohen EIP-të, ofrimi i i disa shërbimeve të caktuara të ndryshme nga ato të auditimit (shërbimet jo-audituese) krijon një kërcënim të pamohueshëm për pavarësinë e tyre dhe mund të rritë ndjeshëm rrezikun e konfliktit të interesave për audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit.

Për rrjedhojë, Rregullorja ka parashikuar një listë me shërbimet jo-audituese që audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit nuk duhet ta kryejnë për entitetin që auditohet, për shoqërinë e tij mëmë dhe për entitetet e kontrolluara prej tij brenda bashkësisë (të ashtuquajtura ‘lista e zezë’), me qëllim që të shmangen situata ku pavarësia e audituesve ligjorë apo firmave të auditimit mund të komprometohet.

Shembuj të shërbimeve të mbuluara nga “lista e zezë” janë:

• Shërbimet specifike tatimore, të konsulencës, dhe shërbimet këshilluese ndaj entitetit të audituar;

• Shërbimet që kanë rol në menaxhimin apo vendimarrjen e entitetit të audituar;

• Shërbimet që kanë të bëjnë me financimin, strukturën e kapitalit dhe alokimin e saj, dhe strategjinë e investimit të entitetit të audituar.

Shtetet anëtare mund të zgjedhin të devijojnë nga lista e shërbimeve të ndaluara të jo-auditimit për të ofruar disa shërbime të tatimeve dhe të vlerësimit kur këto shërbime janë jo-materiale ose nuk kanë efekt të drejtpërdrejtë, veçmas ose në total, në pasqyrat financiare të audituara. Shtetet anëtare gjithashtu, kanë mundësinë e ndalimit të më shumë shërbimeve të jo – auditimit krahasuar me ato që gjenden në “listën e zezë”.

 A do të kenë mundësinë audituesit të japin shërbime të jo auditimit për EIP-të?

Përveç shërbimeve të jo-auditimit të listuara në Rregullore, dhe kur shtetet anëtare nuk kanë adoptuar dispozita më strikte, audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit mund të ofrojnë shërbime të tjera që ndryshojnë nga auditimi për EIP-të që ato auditojnë. Përveç kësaj, audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit do të vazhdojë të jenë në gjendje të ofrojnë të gjitha llojet e shërbimeve të jo-auditimit për EIP-të që ato nuk auditojnë.

IV. Struktura e tarifave të marra nga EIP-të

Pse është vendosur një limit/cak mbi tarifat për shërbimet e jo-auditimit për EIP-të?

Vendosja e një kufiri mbi tarifat për shërbimet e jo-auditimit për EIP-të do të forcojë pavarësinë e audituesve ligjorë dhe firmave të auditimit në raport me klientët ë tyre.

Rregullorja përcakton se kur një auditues ligjor apo një firmë auditimi ka dhënë shërbime të jo auditimit në EIP-të e audituara për një periudhë prej tre ose më shumë vite financiare radhazi, gjithsej tarifat për këto shërbime do të kufizohen deri në një maksimum prej 70% të mesatares së tarifave të paguara gjatë tre viteve të fundit financiare të njëpasnjëshme për auditimet ligjore të entitetit të audituar dhe, sipas rastit, të ndërmarrjes së tij mëmë, të ndërmarrjeve të kontrolluara prej tij dhe të pasqyrave financiare të konsoliduara të këtij grupi të ndërmarrjeve.

Të gjitha llogaritjet për kufirin duhet të bëhen në nivelin e grupit – dmth ato duhet të marrin parasysh jo vetëm entitetin e audituar, por edhe, kur kjo është e zbatueshme, ndërmarrjen e tij mëmë, ndërmarrjet e kontrolluara prej tij dhe pasqyrat financiare të konsoliduara të këtij grupi të ndërmarrjeve.

A ka ndonjë kufizim, sa i përket totalit të tarifave – duke përfshirë shërbimet e auditimit dhe të jo-auditimit që audituesit ligjorë apo firmat e auditimit mund të marrin nga një EIP që ato auditojnë?

Nuk ka kufi të caktuar në lidhje me shumën e tarifave/honorareve që një auditues ligjor apo një firmë auditimi mund të marrë nga një EIP që ai auditon. Megjithatë, ekziston një kufi në përqindje që ndihmon për të parandaluar audituesin ligjor apo firmën audituese që të bëhet shumë e varur nga një EIP i audituar.

Kështu, kur totali i honorareve të marra – si për auditimin ashtu edhe për shërbimet e jo-auditimit – nga audituesi ligjor apo një firme audituese nga një EIP i vetëm në secilin nga tri vitet e fundit të njëpasnjëshme tejkalon 15% të totalit të horareve të marra nga ky auditues ligjor apo firma audituese, ky fakt duhet tì shpjegohet komitetit të auditimit. Në një rast të tillë komiteti i auditimit duhet të konsiderojë mundësinë e paraqitjes së angazhimit të auditimit për një rishikim të kontrollit të cilësisë. Nëse honoraret e marra vazhdojnë të tejkalojnë 15%, komiteti i auditimit duhet të marrë në konsideratë faktin nëse duhet të mbahet ose jo angazhimi i auditimit; dhe nëse po, angazhimi i auditimit mund të mbahet, por për një periudhë jo më të gjatë se 2 vjet.

 

V. Një treg auditimi i BE-së më dinamik V.

A do të jetë më e lehtë për firmat audituese që ato të lëvizin brenda BE-së?

Direktiva e ndryshuar inkurajon zhvillimin e një fushë loje me një nivel për firmat e auditimit në nivel të BE-së në mënyrë që të nxitë tregjet më dinamike dhe për të hapur tregjet e auditimit. Ajo krijon një “pasaportë europiane” për firmat e auditimit në mënyrë që të lehtësojë lëvizshmërinë ndërkufitare brenda BE-së dhe për të forcuar tregun e vetëm për auditimin.

 

Si do të ndikojnë rregullat e reja tek Entitetet e Vogla dhe të Mesme (EVM/SME)-të?

Reforma e auditimit nuk imponon ndonjë barrë të re për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme që nuk kualifikohen si EIP. Kjo është në të njëjtën linjë me përfundimet e paraqitura në “Aktin e Biznesit të Vogël”, të miratuar në Qershor 2008 dhe rishikuar në Shkurt 2011.
Përveç kësaj, në përputhje me Direktivën e re të Kontabilitetit (2013/34/EU), në nivel të BE-së, nuk ka kërkesë për ndërmarrjet e vogla që nuk janë EIP që ato të kenë një auditim, përveç nëse Shtetet Anëtare shohin nevojën për siguri dhe përcaktojnë kërkesa specifike për disa ndërmarrje të vogla.
Sipas Direktivës së auditimit ligjor të ndryshuar, kur një vend anëtar kërkon auditim ligjor për ndërmarrjet e vogla, ai ka mundësinë të vendosë kërkesa të thjeshtëzuara për të zvogëluar ngarkesën administrative për audituesin në lidhje me disa detyrime, të tilla si organizimin e brendshëm të audituesve ligjorë dhe firmave audituese, dokumentimi i të dhënave të klientit, dhe dosjet e auditimit.
Kur një ndërmarrje e vogël dhe e mesme kualifikohet si një EIP, për të do të zbatohen kërkesat e veçanta që rregullojnë auditimin e EIP-ve. Megjithatë, reforma e auditimit, duke marrë parasysh specifikat e tyre, parashikon një qasje proporcionale për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme që kualifikohen si EIP.

A do të promovojnë rregullat e reja diversitetin e tregut?

Firmat audituese të rendit të mesëm (dmth. ato të cilët nuk janë anëtarë të rrjeteve më të mëdha) do të përfitojnë nga reforma, pasi dalin mundësi të reja të tregut. Rrotacioni i detyrueshëm, së bashku me stimujt për auditim të përbashkët dhe tenderimin, si dhe ndalimi i disa shërbimeve të jo-auditimit për klientët e auditimit – kërkojnë de facto që një tjetër firmë e auditimit t’ì japë këto shërbime – janë shembuj të masave që duhet ta bëjnë tregun më dinamik dhe në fund të fundit më pak të koncentruar.
Përveç kësaj, janë përforcuar mjetet për të monitoruar përqëndrimin e tregut të auditimit në nivel të BE-së. Rrjeti Europian i Konkurencës (ECN), një rrjet që grupon Komisionin Europian dhe autoritetet kombëtare të konkurencës të Shteteve Anëtare, do të ketë një rol në monitorimin e ndryshimeve në strukturën e tregut të auditimit. Megjithatë ECN nuk do të zëvendësojë autoritetet kompetente në fushën e auditimit.

Po në lidhje me klauzolat për palët e treta që kufizojnë zgjedhjen e audituesve?

Tregu i auditimit është karakterizuar nga një shkallë e lartë e koncentrimit në pjesën e sipërme të tregut, sidomos në fushën e auditimit ligjor të ndërmarrjeve të mëdha, ku vetëm një pjesë e vogël e firmave të auditimit veprojnë. Në disa raste, zgjedhja e një firme audituese është e kufizuar më tej nga të ashtuquajturat klauzolat “vetëm për Big 4”, që palët e treta të tilla si bankat apo shoqëritë e sigurimit imponojnë mbi ndërmarrjet e mëdha. Për të nxitur zgjedhje të mëtejshme, këto dispozita kufizuese kontraktuale tani janë të ndaluara, pavarësisht nëse ndërmarrja është një EIP ose jo.

VI. Nxitja e konvergjencës dhe bashkëpunimit

Pse duhet të adoptohen Standardet Ndërkombëtare të Auditimit (SNA) në nivel të BE-së dhe kur ato do të bëhen të detyrueshme për Shtetet Anëtare?

Si Direktiva e ndryshuar ashtu edhe Rregullorja i japin kompetencë Komisionit Europian për të adoptuar SNA-të nëpërmjet akteve të deleguara. Ndonëse SNA-të janë tashmë në fuqi në disa shtete anëtare, adoptimi i tyre në nivel të BE-së do të nxisë për të patur një fushë loje të njëjtë dhe për të shmangur çdo fragmentim të mundshëm. Standardet kombëtare, procedurat ose kërkesat që janë në fuqi në Shtetet Anëtare do të mbeten në fuqi për sa kohë që Komisioni nuk ka miratuar Standardet Ndërkombëtare të Auditimit për mbulimin e të njëjtës fushë.

A ka ndryshime të rëndësishme sa i përket bashkëpunimit me vendet e treta?

Kuadri i kërkesave ekzistuese për nxjerrjen e vendimit të Komisionit për ekuivalencën dhe mjaftueshmërinë e vendeve të treta mbetet kryesisht i pandryshuar. Janë bërë disa ndryshime të vogla, sidomos për të theksuar nevojën për të siguruar mbrojtjen e interesave tregtare në fushën e shkëmbimit të informacionit.

VII. Përmirësimi i mbikëqyrjes në nivel kombëtar dhe europian

Cilat janë ndryshimet kryesore në organizimin e sistemit të mbikëqyrjes publike të auditimit?

Sipas Direktivës së ndryshuar dhe Rregullores çdo vend anëtar duhet të caktojë një autoritet të vetëm kompetent që të ketë përgjegjësinë përfundimtare për sistemin e mbikëqyrjes publike të auditimit. Kjo nuk i ndalon Shtetet Anëtare të parashikojnë mundësinë që autoritetet kompetente të delegojnë disa prej detyrave që ju janë caktuar atyre, përderisa ato do të mbajnë përgjegjësinë përfundimtare për kryerjen e këtyre detyrave. Përveç kësaj, janë zgjeruar, fuqitë dhe kompetencat e autoriteteve kompetente, duke përfshirë edhe kompetencat hetimore dhe ndëshkimore për të zbuluar, penguar dhe parandaluar shkeljet e dispozitave të Direktivës dhe Rregullores.

Pse forcohet regjimi i sanksionimit? Pse forcohet regjimi i sanksionimit?

Një sistem i sanksioneve është çelësi për të siguruar që rregullat respektohen dhe që audituesit ligjorë dhe firmat audituese do të jenë të përgjegjshëm, pavarësisht nëse ata janë auditues të EIP-ve ose jo EIP-ve. Duke patur parasysh se shumë firma të auditimit janë pjesë e rrjeteve ndërkombëtare dhe se subjektet e audituara janë gjithashtu shpesh pjesë e një grupi ndërkombëtar, vendosja e një baze minimale në lidhje me sanksionet është një hap i rëndësishëm për të siguruar konvergjencën e nevojshëm ndërmjet kuadrove të ndryshme rregullatore.
Rregullat e reja kërkojnë që Shtetet Anëtare të percaktojnë ndëshkime të duhura administrative dhe masa që mund të aplikohen për shkeljet e legjislacionit të auditimit të BE-së. Për këtë qëllim, Direktiva kërkon që Shtetet Anëtare të vendosin standarde të përbashkëta minimale për:
• Llojet dhe adresimin e sanksioneve;
• Kriteret që duhet të merren në konsideratë nga autoritetet kompetente gjatë aplikimit të sanksioneve;
• Publikimi i sanksioneve;
• Mekanizmat për të inkurajuar raportimin e shkeljeve të mundshme.
Të gjitha këto dispozita nuk cënojnë dispozitat e Kodeve penale që zbatohen nga vendet përkatëse.

Si do të përmirësohet bashkëpunimi ndërmjet autoriteteve mbikëqyrëse kombëtare?

Mbikëqyrja e Auditimit do të vazhdojë të realizohet në nivel kombëtar. Megjithatë, bashkëpunimi dhe koordinimi do të kryhet në nivel europian nga një komitet i organeve kombëtare të mbikëqyrjes së auditimit (CEAOB), një grup ekspertësh që do të marrë përsipër detyrat e Grupit Ekzistues Europian të Organeve të Mbikëqyrjes së Audituesve (EGAOB). Detyra e tij kryesore do të jetë sigurimi i koordinimit efektiv të mbikëqyrjes së firmave të auditimit që veprojnë në të gjithë BE-në. Një rol i veçantë po u jepet Autoriteteve të Letrave me Vlerë dhe Tregjeve Evropiane (ESMA) në lidhje me bashkëpunimin mes shteteve anëtare dhe vendeve të treta në fushën e mbikëqyrjes publike të EIP-ve.

Pse i jepet Autoritetit Europian të Letrave me Vlerë dhe Tregjeve (ESMA) një rol i veçantë në marrëdhëniet ndërkombëtare?

ESMA është një Autoritet i pavarur i BE-së që kontribuon në konsolidimin e stabilitetit financiar të BE-së dhe në forcimin e mbrojtjen e investitorëve nëpërmjet një mbikëqyrje të përmirësuar. Si pjesë e mandatit të saj, ESMA forcon bashkëpunimin mbikëqyrës ndërkombëtar. Roli që i është dhënë ESMA-s brenda CEAOB ka për qëllim të nxisë bashkëpunimin ndërkombëtar midis shteteve anëtare dhe vendeve të treta në lidhje me sistemet e mbikëqyrjes publike të audituesve.

A ka ndonjë masë për të kontribuar në mënyrë specifike për stabilitetin financiar global?

Reforma synon të përmirësojë cilësinë e auditimit ligjor në përgjithësi, në të gjitha segmentet e ekonomisë. Në lidhje me stabilitetin financiar në veçanti, Rregullorja kërkon që të vendoset dialogu midis audituesve ligjorë dhe Bordit Europian të Rrezikut Sistemik (ESRB). ESRB kryen monitorimin e rrezikut sistemik në Bashkimin Europian. Në kryerjen e kësaj detyre ai mund të përfitojë nga audituesit ligjorë dhe firmat e auditimit të institucioneve financiare me rëndësi sistemike, të cilët i japin atij përvojën e tyre në informacionet financiare.

GDPR

A ju duhet ndihme?? Ne jemi online