Administrata Tatimore ka njoftuar se nga periudha deklaruese prill 2025 do të mundësohet paraplotësimi automatik i deklaratës së TVSH-së me të dhënat nga sistemi i fiskalizimit në Shqipëri. Sistemi E‑Filing do të “gjenerojë” automatikisht të dhënat e transaksioneve nga librat e shitjes/blerjes të regjistruara në SelfCare (portali fiskal) dhe do t’i përfshijë ato në rubrikat përkatëse të deklaratës.
Ky zhvillim, “efektiv që nga prilli 2025”, lehtëson procesin elektronik të deklarimit të TVSH-së duke plotësuar paraprakisht rubrikat me informacionet e fiskalizuara.
Sistemi funksionon si vijon: pasi biznesi mbyll librat e shitjes/blerjes në SelfCare deri në datën 10 të muajit pasardhës, të dhënat transferohen automatikisht në llogarinë e tatimit në e‑Filing. Paraplotësimi realizohet vetëm kur librat janë dorëzuar në e‑Filing, qoftë nga vetë tatimpaguesi, qoftë automatikisht në përfundim të afatit ligjor. Kështu, rubrikat e deklaratës plotësohen me shuma të marra drejtpërdrejt nga faturat e fiskalizuara.
Të dhënat e paraplotësuara mbeten të ndryshueshme nga vetë tatimpaguesi. Në rast se ndryshohen librat nga Excel, këto ndryshime nuk reflektohen automatikisht në deklaratë, ndaj tatimpaguesi duhet t’i bëjë vetë korrigjimet e nevojshme në deklaratë.
Përfitimet për bizneset dhe procesin fiskal
Ky paraplotësim sjell lehtësim administrativ të konsiderueshëm dhe fitime të mëdha për bizneset. Doktrinë e fiskalizimit në Shqipëri e quan këtë hapat drejt një deklarimi më të shpejtë e më të saktë. Më poshtë janë disa nga përfitimet kryesore:
Reduktim i ngarkesës administrative
Deklarimi i TVSH-së bëhet më automatik, duke kursyer kohë dhe mund tatimpaguesve. Shumica e të dhënave plotësohen automatikisht, kështu zvogëlohet plotësimi manual dhe rreziku i gabimeve njerëzore. Një studim ndërkombëtar vë në dukje se automatizimi i plotësimit të deklaratave mund të mundësojë përfundimin e procesit shpejt dhe saktë.
Konsolidim i procesit fiskal
Duke përdorur sistemin e fiskalizimit në kohë reale, cikli nga faturimi tek deklarimi i TVSH-së bëhet mjaft efikas. Për shembull, nga korriku 2022 sistemi i fiskalizimit ka filluar që të plotësojë automatikisht deklaratat e TVSH-së dhe librat e shitjes/blerjes në Shqipëri. Me zhvillimin e ri të prillit 2025, cikli mbyllet plotësisht, duke i dhënë Administratës Tatimore mundësinë të ndjekë në kohë reale avancimin e deklarimit për çdo tatimpagues.
Lehtësim për ata që raportojnë
Për bizneset që tashmë fiskalizojnë faturat me SelfCare apo softuerë të certifikuar, ky sistem e bën deklarimin më transparent dhe të verifikueshëm. Çdo faturë e fiskalizuar është burim i vetëm dhe i besueshëm tatimor, prandaj edhe parashikimet e tatimeve bëhen automatikisht.
Përmirësim transparence dhe përputhshmërie
Integrimi i të dhënave fiskale me deklarimin e TVSH-së ndihmon në kapërcimin e evazionit fiskal dhe e forcon besimin e biznesit se proceset janë të standardizuara. Administratat tatimore botërore tashmë po përdorin teknologji të ngjashme për të identifikuar transaksione të dyshimta dhe për të ulur mashtrimet.
Përgjegjësia e tatimpaguesit
Edhe pse deklarata plotësohet paraprakisht, përgjegjësia për saktësinë e të dhënave mbetet te tatimpaguesi. Administrata Tatimore kujton se deklarata e TVSH-së duhet t’i dorëzohet vetë tatimpaguesit brenda datës 14 të muajit pasardhës të periudhës tatimore.
Çdo ndryshim apo korrigjim i detyrueshëm nga tatimpaguesi duhet të bëhet me dorë në deklaratë, në mënyrë që shifrat të reflektojnë saktë transaksionet reale. Sipas ligjit, plotësimi korrekt i librave dhe dorëzimi në kohë të deklaratës është përgjegjësi e plotë e tatimpaguesit.
Nëse gjatë plotësimit automatik ka pasur gabime (p.sh. fatura të regjistruara gabim), tatimpaguesi duhet t’i korrigjojë vetë në deklaratë që të mos krijojë dallim me faturat në fiskalizim.
Përfitimet për kontabilistët, zyrat e kontabilitetit dhe ekonomistët e jashtëm
Ky zhvillim sjell përmirësime të drejtpërdrejta për profesionistët e kontabilitetit.
Kursim kohe dhe përmirësim efikasiteti
Me shumicën e të dhënave të paraplotësuara, kontabilistët dhe zyrat e kontabilitetit nuk kanë më nevojë t’i futin manualisht shumë shuma. Si rezultat, punët rutinë përfundohen më shpejt dhe më saktë. Profesionistët mund të fokusohen tek aspektet analitike: krahasimi i raporteve financiare, analizat e cash-flow, apo planifikimi fiskal i biznesit.
Reduktim i gabimeve
Duke eliminuar një pjesë të punës manuale, ulet mundësia e gabimeve matematikore ose harxheve të panevojshme kohe për verifikime. Ky lloj automatizimi i deklarimeve veçanërisht u jep një përparësi kontabilistëve të jashtëm dhe konsulentëve financiarë, të cilët ofrojnë shërbime në distancë dhe mund të mbështeten më lehtë në të dhënat elektronike të fiskalizuara.
Menaxhim më i thjeshtë i TVSH-së
Ekonomistët e jashtëm, të cilët zakonisht përgatisin deklarata për klientë të ndryshëm, do të kenë qasje në të dhëna standarde dhe të unifikuara. Kjo do të ulet kostot për përditësime dhe do të mundësojë trajtim më konsistent të periudhave fiskale. Në këtë mënyrë, zyrat kontabiliteti mund të përballojnë më lehtë menaxhimin e më shumë klientëve me burime të pakta.
Tendencat globale dhe përdorimi i AI në administratat tatimore
Trend-i global i deklarimeve paraplotësuara është në rritje: shumë vende kanë sjellë sisteme e-faturimi dhe fiskalizimi që ushtrojnë kontroll të vazhdueshëm (CTC) dhe plotësojnë automatikisht TVSH-në. Njohja e mëtutjeshme e “qasjeve të përparme” tregon se edhe teknologjia e inteligjencës artificiale po përdoret gjithnjë e më shumë në administratat tatimore.
Për shembull, platforma moderne e automatizimit të taksave përdor algoritme NLP (përpunimi i gjuhës natyrore) për të përshpejtuar plotësimin e deklarimeve.
Gjithashtu, AI përdoret për të skanuar transaksionet dhe për të identifikuar modele të dyshimta, siç ndodh në sektorin financiar Këto teknologji i shpien më tej objektivin e fiskalizimit në Shqipëri – përmirësimin e transparencës dhe eficiencës fiskale – duke e bashkuar klasitë e mëdha të të dhënave të faturave në analizat e riskut dhe automatizimin e deklarimeve.
Mbështetje profesionale dhe shërbimet e Alprofit Consult
Në përgjithësi, paraplotësimi i deklaratës së TVSH-së është një hap pozitiv drejt digitalizimit dhe lehtësimit të detyrimeve tatimore. Ai reflekton përpjekjet e administratave të taksave për të përvetësuar praktikat më të mira ndërkombëtare dhe për të përdorur teknologjitë më të reja. Për bizneset e vegjël dhe kontabilistët që kanë nevojë për mbështetje shtesë, ofruesit e shërbimeve kontabël mund të bëjnë diferencën.
Alprofit Consult, si zyrë kontabiliteti dhe konsulence financiare, ofron shërbime të specializuara të deklarimeve tatimore, përfshirë asistencë në dorëzimin e deklaratave të TVSH-së dhe përkrahje me procesin e fiskalizimit. Në këtë mënyrë, ju mund të siguroni që deklaratat të bëhen plotësisht dhe në kohë, duke shmangur vonesat ose penalitetet.
Kontabilistët dhe ekonomistët e jashtëm që punojnë me Alprofit marrin mbështetje profesionale për të qëndruar në rregull me zhvillimet më të fundit ligjore dhe teknologjike tatimore, duke i dhënë klientëve të tyre një shërbim cilësor.