Si të shmangni pasigurinë fiskale: Udhëzues praktik për ndryshimet e fundit në tatimin mbi të ardhurat

Hyrje: Konfuzion apo Qartësi Tatimore?

Imagjinoni Arbenin, një kontabilist i vetëpunësuar (profesion i lirë) me një biznes të vogël konsulence. Gjatë 2024-ës, ai dëgjoi lajme kontradiktore: Disa thoshin se duhet të fillonte të paguante tatim mbi të ardhurat që nga janari 2024, të tjerë këmbëngulnin se bizneset e vogla janë ende të përjashtuara. Si shumë sipërmarrës dhe individë, Arbeni ndjehej i pasigurt dhe i hutuar.

Në fund të vitit, pas shumë diskutimesh ligjore, doli lajmi i mirë: Asgjë nuk ka ndryshuar për të keq për bizneset e vogla dhe profesionet e lira – të paktën deri në fund të vitit 2029. Në këtë blog, ne do të shtjellojmë saktësisht se çfarë po ndodh:

• Si qëndron e vërteta mbi tatimin 0% për profesionet e lira dhe bizneset e vogla.
• Çfarë përmbajnë Udhëzimi Nr. 24, datë 6.11.2025 dhe VKM Nr. 753, datë 20.12.2023 dhe si ju prekin ju.
• Si ndikojnë këto ndryshime në përllogaritjen dhe deklarimin e tatimit tuaj, sidomos kur viti financiar po mbyllet.
• Një tabelë krahasuese para/pas ndryshimeve për skenarë të ndryshëm (i punësuar, i vetëpunësuar, me dy punë, qira, etj.) për t’ju ndihmuar të kuptoni efektet praktike.
• Një sy drejt së ardhmes: ndryshimet e pritshme për 2026 dhe si të përgatiteni.

Le të hedhim dritë mbi çdo paqartësi dhe të sigurojmë që ju të hyni në vitin e ri me qartësi dhe besim mbi detyrimet tuaja tatimore.

Regjimi 0% Tatim për Profesionet e Lira dhe Bizneset e Vogla – Çfarë Është dhe Sa Vazhdon?

Qeveria shqiptare pati premtuar prej kohësh lehtësira për biznesin e vogël. Sipas kuadrit aktual ligjor, personat fizikë tregtarë, të vetëpunësuarit dhe entitetet me të ardhura vjetore bruto deri në 14 milionë lekë vazhdojnë të përjashtohen nga tatimi mbi të ardhurat (norma 0%) deri më 31 dhjetor 2029. Kjo do të thotë se, p.sh., një zejtar ose konsulent i vogël me xhiro nën këtë prag nuk paguan tatim fitimi për të ardhurat e veta deri në fund të 2029-ës. Ky regjim 0% tatim ishte menduar të krijonte frymëmarrje për të vegjlit dhe të nxiste formalizimin.

Çështja e “profesioneve të lira”

Këtu lindi konfuzioni. Ligji i ri nr. 29/2023 për tatimin mbi të ardhurat (i miratuar në 2023) në fakt bënte një dallim: ai parashikoi se për ata që ofrojnë shërbime profesionale (pra profesionistët e pavarursi avokatë, mjekë, kontabilistë, IT, etj.), norma 0% nuk do të zbatohej, edhe sikur të kishin të ardhura < 14 milionë lekë. Me fjalë të tjera, këta profesionistë do të duhej të paguanin tatim mbi fitimin njësoj si bizneset e mëdha, duke filluar që nga viti 2023. Kjo u përcaktua edhe me Vendimin e Këshillit të Ministrave Nr. 753, datë 20.12.2023 – një akt nënligjor që listonte konkretisht cilat aktivitet shërbimesh quheshin “profesione të lira” dhe i futi në skemën e re tatimore. Në atë listë hynin pothuajse të gjitha shërbimet – nga IT e konsulenca financiare, te shëndetësia e arsimi privat – përjashtuar vetëm sektorë si tregtia, prodhimi, ndërtimi, transporti e turizmi

Lexo edhe Ndryshime ligjore (tatimi i profesioneve të lira): Nga Janari 2024. (tashmë jo në fuqi)

Por ja ku ndryshon historia: Ky ndryshim ligjor u prit me shumë kundërshtime dhe u çua në Gjykatën Kushtetuese. Në qershor 2024, Gjykata Kushtetuese e shfuqizoi pjesërisht këtë pjesë të ligjit, duke e konsideruar të padrejtë tatimin e menjëhershëm të profesionistëve të lirë me norma më të larta se bizneset e vogla. Si rezultat, premtimi fillestar u rivendos: Edhe profesionet e lira do të trajtohen si biznes i vogël deri në 2029, pra nuk do të paguajnë tatim mbi fitimin deri atëherë, nëse qarkullimi i tyre vjetor është nën 14 milionë lekë. Çdo interpretim apo trajtim ndryshe i mëparshëm ka qenë i përkohshëm ose i pasaktë, dhe është korrigjuar tashmë nga kuadri ligjor aktual.

Në përmbledhje, për ju që jeni profesionist i pavarur apo keni një biznes të vogël: regjimi 0% tatim mbetet në fuqi deri më 31 dhjetor 2029. Kjo konfirmohet si në ligj ashtu edhe në vendimet dhe udhëzimet përkatëse. Nëse dikush ju ka thënë që “duhet të fillosh të paguash tatim që tani”, dijeni se kjo nuk është e vërtetë sipas ligjit aktual. Gëzoni edhe disa vite lehtësim fiskal, por kini parasysh se pas 2029-ës pritet që edhe biznesi i vogël të fillojë të kontribuojë me një normë të caktuar tatimi. Ne do t’i kthehemi kësaj pak më vonë kur të flasim për pritshmëritë në 2026 dhe më tej.

Udhëzimi Nr. 24 (06.11.2025) dhe VKM Nr. 753 (20.12.2023): Çfarë Thonë dhe Pse Janë të Rëndësishëm?

Si u sqarua gjithë ky ngërç? Këtu hyjnë në skenë aktet nënligjore – konkretisht VKM Nr. 753, datë 20.12.2023 dhe Udhëzimi Nr. 24, datë 6.11.2025.

VKM Nr. 753, dt. 20.12.2023

Ky vendim qeverie përfshiu dispozitat zbatuese të ligjit të ri “Për tatimin mbi të ardhurat”. Ai detajoi “listën analitike të veprimtarive” që konsideroheshin profesione të lira/shërbime profesionale, bazuar në kodet e Nomenklaturës së Aktiviteteve Ekonomike (NVE). Me fjalë të thjeshta, VKM 753 sqaroi kategoritë: kush do quhet biznes i vogël i zakonshëm dhe kush do quhet profesion i lirë për efekt tatimi. Për shembull, një avokat apo mjek privathynte te “profesion i lirë”, ndërsa një zejtar ose dyqan ushqimor te biznesi i vogël i zakonshëm. Pse ka rëndësi? Sepse, sipas versionit fillestar të ligjit, ata në listën e profesioneve të lira do të tatoheshin menjëherë me normë 15% të fitimit neto, në vend që të përfitonin nga 0% deri në 2029. VKM 753 e vuri këtë në zbatim – duke parashikuar madje që pagesat paraprake të tatimit për këta profesionistë të kryheshin që në tetor e dhjetor 2023. Ky ishte “shteti kundër Arbenit” në historinë tonë: një ndryshim i papritur i rregullave të lojës për mijëra profesionistë të pavarur.

Udhëzimi Nr. 24, dt. 6.11.2025

Pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese dhe teksa po afrohej viti 2025, Ministria e Financave nxori një udhëzim të ri për të sqaruar zbatimin praktik të ligjit të tatimit mbi të ardhurat, duke reflektuar ndryshimet dhe lehtësimet. Ky udhëzim (i publikuar në Fletoren Zyrtare dhe bërë publik edhe nga Instituti i Kontabilistëve të Miratuar) sjell dy lajme kryesore për profesionistët dhe të vetëpunësuarit:

Formalizimi i marrëdhënieve të punës për profesionistët “gati të punësuar” 

Nëse jeni i vetëpunësuar që merrni 80% të të ardhurave nga një klient të vetëm, ose mbi 90% të të ardhurave nga dy a tre klientë, administrata tatimore do t’ju trajtojë “sikur të ishit të punësuar” nga ai klient kryesor. Kjo nis zbatimin nga 1 janari 2025. Ç’do të thotë konkretisht? Do të thotë që tatimi mbi të ardhurat tuaja do të llogaritet sipas rregullave të pagës (të punësimit), jo si tatim fitimi i një biznesi. Ky është një mekanizëm për të kufizuar abuzimin me “vetëpunësimin fiktiv” – pra rastet kur një person punon në fakt vetëm për një kompani, por hap NIPT si i vetëpunësuar për t’iu shmangur tatimeve dhe kontributeve.

Shembull: Erioni është programues i lirë, por realisht ka vetëm një kontratë kryesore prej nga merr 90% të të ardhurave – me një kompani softuerësh. Deri tani, ai ka shijuar statusin e biznesit të vogël me 0% tatim. Nga 2025, për tatimet, Erioni do të duket njësoj sikur të ishte punonjës me pagë i asaj kompanie. Tatimi do t’i llogaritet vjetor, me normat progresive 13% dhe 23%, pas zbritjes së shpenzimeve të lejuara, njësoj si të ardhura nga punësimi. Ai do të deklarojë të ardhurat një herë në vit, dhe tatimin do ta paguajë në fund – jo çdo muaj si pagat, por me deklaratën vjetore brenda marsit të vitit pasardhës. Kjo siguron që edhe “të vetëpunësuarit me një klient” të paguajnë një tatim të drejtë, dhe gjithashtu t’u lidhen kontributet shoqërore siç duhet. Në fakt, qeveria pret që shumë persona në këtë situatë të kalojnë në marrëdhënie pune të rregullt (ose të paktën të deklarojnë një pagë minimale mujore për veten, nëse operojnë përmes një kompanie). Kjo është në fund për të mirën e tyre: ata do të kenë sigurime, pension, leje vjetore, etj., përveçse shteti mbledh tatimet e veta.

Sqarimi i skemës së tatimit progresiv për të ardhurat nga biznesi i vogël (për pas 2029)

Udhëzimi i nëntorit 2025 na jep një “shije” se si do të duket tatimi për biznesin e vogël pas përfundimit të periudhës së përjashtimit. Edhe pse deri në 2029 këto biznese/profesione të vogla s’kanë detyrime, ligji i ri parashikon që pas kësaj date tatimi i tyre do të bëhet me normë progresive 15% dhe 23% të fitimit neto Si funksionon kjo?

Kjo është e ngjashme me tatimin aktual korporativ (ku mbi njëfarë fitimi aplikohet 15%). Diferenca është se për individët do të jetë shkallë progresive: p.sh. nëse një i vetëpunësuar deklaron fitim neto 20 milionë lekë në një vit, tatimi llogaritet 14 milionë × 15% + 6 milionë × 23% = 3.48 milionë lekë. Po ashtu, individët do të gëzojnë disa zbritje në bazë tatimore, të cilat bizneset nuk i kishin më parë: p.sh. 30% e fitimit mund të përjashtohet paraprakisht si shpenzim i supozuar (për ata me xhiro deri 10 milionë lekë, si një opsion i regjimit të veçantë); gjithashtu për ata me të ardhura më të ulëta, parashikohen zbritje familjare. Konkretisht, nëse të ardhurat vjetore totale janë nën 600,000 lekë, zbresim po aq (që të mos paguhet fare tatim); nëse janë mbi 600 mijë e deri 720 mijë, zbresim 420,000 lekë; mbi 720 mijë lekë, zbresim një shumë fikse prej 360,000 lekësh. Gjithashtu, për çdo fëmijë nën 18 vjeç në ngarkim, i shtohet një kredi tatimore prej 48,000 lekë në vit. Këto ulje në tatim bëjnë që edhe kur të fillojë pagesa për biznesin e vogël, barra efektive të jetë e butë. Vetë Ministria e Financave ka llogaritur se për shumicën e bizneseve të vogla, tatimi i ri do të jetë vetëm ~2-4% e xhiros (duke qenë se marzhet e fitimit të tyre zakonisht s’janë shumë mbi 15-20%) – kjo e krahasuar me ~0% aktualisht, por pothuaj e barabartë me ngarkesën e një kompanie të madhe që paguan 15% të fitimit (ku 15% e fitimit shpesh i bie 2-5% e xhiros së saj). Me fjalë të tjera, po hiqet privilegji i mos-pagesës totale, por nuk po vendoset ndonjë taksë e rëndë.

Lexo edhe Ndryshimet e Pritshme Ligjore Tatimore për 2026

Në përgjithësi, Udhëzimi 24/2025 erdhi për t’i dhënë fund paqartësive: Konfirmoi se deri në 2024 biznesi i vogël vazhdoi me rregullat e vjetra (pa tatim fitimi, deklarime të thjeshtuara lokale) dhe vetëm nga 2025 fillojnë deklarimet sipas skemës së re. Gjithashtu, ai ofroi shembuj praktikë se si do llogariten tatimet kur të vijë momenti – që profesionistët dhe bizneset e vogla të mos kapen në befasi. Nëse VKM 753/2023 ishte lajmi i keq për “Arbenin”, Udhëzimi 24/2025 ishte udhërrëfyesi që sqaron se si Arbeni duhet të veprojë tani e tutje, duke i dhënë edhe lajmin e mirë që “fatura” nuk do t’i vijë deri në 2029 (përveç atyre që realisht po funksionojnë si të punësuar me 1 klient).

Në këtë pikë, Arbeni ynë është më i qetë: Ai e di tani se nuk ka detyrim tatimor deri në 2029 si profesionist i pavarur me xhiro nën 14 milionë. Megjithatë, ai kupton edhe se duhet të mbajë dokumentacion të mirë financiar, sepse që nga viti 2025 duhet të dorëzojë Deklaratën Vjetore Personale të të Ardhurave (në rastin e tij, plotëson pjesën e të ardhurave nga biznesi). Ai do të zgjedhë nëse i leverdis regjimi i veçantë (ku tatimet i pranojnë shpenzimet apriori 30% të xhiros, pa pasur nevojë të justifikojë çdo faturë) apo regjimi normal (ku duhet të deklarojë çdo shpenzim të zbritshëm me faturë). Dhe, nëse Arbeni bashkëpunon kryesisht me një klient të madh, ai do të sigurohet të diversifikojë pak punën – ose të paktën të diskutojë me kontabilistin për deklarimin e statusit të tij (një dokument i ri ku ai deklaron nëse është ekonomikisht i varur vetëm nga një klient apo jo, për qëllime tatimore).

Si Ndikojnë Këto Ndryshime në Xhepin Tuaj? (Përllogaritja dhe Deklarimi i Tatimit)

Tani, le të flasim për ju. Si do ta ndjeni konkretisht këtë regjim dhe udhëzimet e reja? Çfarë do të thotë në praktikë kur të bëni llogaritë dhe të deklaroni tatimet, sidomos tani në fund të vitit?

Nëse jeni vetëm i punësuar (punonjës me pagë)

Për të punësuarit me një pagë, ndryshimet janë të pakta dhe pozitive. Që prej 1 janarit 2023, paga mujore deri në 50,000 lekë është e përjashtuar nga tatimi. Kjo është një rritje e pragut nga 30,000 lekë që ishte më parë. Për pagat mbi 50 mijë, deri në 60 mijë lekë, gjithsesi 35 mijë lekë e para nuk tatohen – kështu që p.sh. një pagë 55,000 lekë do tatohen vetëm 20,000 lekë me 13%. Mbi 60 mijë lekë në muaj, zbritja fikse është 30 mijë lekë (si më parë). Shkalla 23% e tatimit fillon të aplikohet vetëm mbi pjesën e pagës që kalon 200,000 lekë në muaj (kjo mund të indeksohet në të ardhmen për inflacionin, por aktualisht ky prag qëndron). Pra, nëse keni një pagë mesatare apo disi të lartë, do të vini re pak ulje tatimi krahasuar me vitet para 2023. Ndërkohë, vetë procesi i tatimit të pagës tuaj nuk ndryshon: tatimi vazhdon t’ju mbahet automatikisht çdo muaj nga punëdhënësi, dhe ju nuk keni detyrim të vetë-deklaroni (me përjashtim të rasteve kur keni edhe të ardhura të tjera shtesë, shih më poshtë).

Lexo edhe Deklarata Vjetore e të Ardhurave Personale për 2024: Detyrimi, Afatet dhe Rregullat e Reja.

Nëse keni më shumë se një burim të ardhurash (p.sh. dy paga, ose pagë + qira/investime)

Këtu ndryshimet janë më të dukshme. Më parë, sistemi tatimor shqiptar i trajtonte veçmas burimet e të ardhurave: paga tatohej nga listëpagesa e kompanisë; qiratë tatohej me 15% veçmas; të ardhurat nga dividenti me 8% veç e veç, etj. Kjo shpesh krijonte situata jo të barabarta. P.sh., dikush me dy punë me pagë 30,000 lekë secila, mund t’i shpëtonte tatimit krejtësisht (se secili punëdhënës zbatonte pragun e patatueshëm për 30 mijë lekët e para) – ndërsa një person me një punë të vetme 60,000 lekë paguante tatim për 30 mijë lekët e dyta. Ligji i ri dhe udhëzimet synojnë të rregullojnë këto shtrembërime duke kërkuar deklarim vjetor personal për individët me burime të shumëfishta. Kjo do të thotë se, në fund të vitit, ju duhet të bëni llogaritë totale: të grumbulloni të gjitha të ardhurat tuaja (paga nga të gjithë punëdhënësit, honorare, qira, dividentë, fitime nga biznesi i vogël, etj.), të aplikoni zbritjet e lejuara (p.sh. shumat e patatueshme të përmendura më sipër, shpenzimet e biznesit nëse keni, kontributet e sigurimeve shoqërore që i keni paguar vetë, etj.), dhe pastaj të llogaritni tatimin mbi secilën kategori të ardhurash.

Mos u trembni: administrata tatimore po punon që këtë proces ta bëjë sa më online dhe automatik. P.sh., për vitin 2025e tutje, pritet një deklaratë e konsoliduar e të ardhurave personale ku shumica e të dhënave do të paraplotësohen (p.sh. pagat tuaja mujore raportohen nga vetë kompanitë në sistem; bankat raportojnë interesat bankare, etj.). Juve do t’ju takojë vetëm të kontrolloni e konfirmoni, duke shtuar ndoshta ndonjë të ardhur që s’është raportuar automatikisht ose ndonjë zbritje që sistemi s’e di dot (p.sh. nëse keni fëmijë nën 18 vjeç – këto duhet t’i deklaroni vetë për të përfituar zbritjen).

Rezultati për ju: Nëse keni dy punësime njëkohësisht, mund të ndodhë që gjatë vitit ju është mbajtur më pak tatim se ç’duhet (sepse secili punëdhënës ju la një pjesë të pagës pa taksë). Në deklaratën vjetore, do të dalë një diferencë për t’u paguar (p.sh. Arbeni, me dy punë nga 50 mijë lekë, pas deklarimit vjetor mund të shohë se duhet të paguajë rreth 13% tatim mbi ~50 mijë lekë – sepse vetëm 50 mijëshi i parë në total është i patatueshëm, jo dy herë). Nga ana tjetër, nëse ju është mbajtur më shumë se duhur, do të keni tatim për t’u rimbursuar. Sistemi i ri synon që askush të mos paguajë as më shumë e as më pak se pjesën e drejtë. Ky formalizim i deklarimit personal mund të duket si telash në fillim, por në afatgjatë mbron edhe ju (nga gjobat për mospagesë tatimi) edhe shtetin (nga humbja e të ardhurave).

Nëse jeni i vetëpunësuar (biznes i vogël, profesion i lirë)

Për ju kemi dy skenarë:

Nëse jeni nën pragun e 14 milionë lekëve dhe NUK jeni në ato rastet “80% nga 1 klient”

Urime, deri në 2029 ju jeni ende në parajsën pa tatim! 

Kjo nuk do të thotë se s’keni fare detyrime administrative: duhet të vazhdoni të mbani kontabilitetin (sidomos nëse jeni me TVSH apo keni punonjës), të dorëzoni ndonjë deklaratë periodike nëse kërkohet (p.sh. deklarata mujore të sigurimeve shoqërore për veten si i vetëpunësuar, deklarime TVSH-je nëse jeni subjekt i TVSH, etj.). Por nuk do të paguani tatim fitimi dhe as deklaratë vjetore tatimore në nivel qendror nuk dorëzoni për vitet deri në 2024. Kujdes: Nga viti 2025 e tutje, edhe bizneset e vogla do të fillojnë deklarimin vjetor në nivel qendror (te Tatimet), me Formularin e ri “Deklarimi dhe pagesa e të ardhurave personale nga biznesi”. Kjo deklaratë për 2025 dorëzohet në mars 2026. Edhe pse tatimi i dalë do të jetë zero (për sa kohë jeni nën prag dhe s’jeni profesion i lirë i taksuar), deklarimin duhet ta bëni – është më shumë çështje formalizmi dhe statistike. Tatimet duan të dijnë sa fitim keni pasur, edhe pse nuk tatoheni. Prandaj, bëhuni gati që vitin e ardhshëm të punoni me kontabilistin tuaj për të mbushur këtë formular. Është e njëjta logjikë si deklarata personale e individëve: do të shprehni sa ishin të ardhurat tuaja nga biznesi dhe sa shpenzime (ose do pranoni ato 30% shpenzime të supozuara). Në fund, meqë norma e tatimit për ju është 0%, rezultati do të jetë zero – por deklarimi elektronik duhet kryer. Mos u shqetësoni, ky proces pritet të jetë i thjeshtë dhe administrata tatimore do të japë udhëzime e asistencë gjatë 2025-2026, pasi është hera e parë që po zbatohet për shumë kë.

Nëse jeni në kategorinë “profesion i lirë me përqendrim te pak klientë”

Ju prek rregulli i Udhëzimit 24/2025 i diskutuar më lart (80%/90%). Praktikisht, gjatë 2025-ës ju do të paguani tatim mbi të ardhurat tuaja për herë të parë (nëse s’keni paguar më parë). Por mos u trembni nga përqindjet 15% e 23% – në realitet, për shkak të zbritjeve, tatimi juaj efektiv do jetë shumë më i ulët. Dhe më e rëndësishmja: nuk do ta paguani deri në mars 2026. Kjo ju jep kohë gjatë 2025-ës të përgatiteni: të vini mënjanë një pjesë të të ardhurave për tatimin e fundvitit dhe të rregulloni llogaritë. Është e këshillueshme të konsultoheni me një ekspert tatimesh (nëse s’keni një të tillë, AlProfit Consult është këtu për t’ju ndihmuar. Klikoni këtu dhe caktoni një këshillim falas) që të përcaktoni që tani se sa mund t’ju dalë detyrimi tatimor dhe si mund ta minimizoni brenda kuadrit ligjor – p.sh. duke siguruar që të dokumentoni çdo shpenzim të zbritshëm që bëni në aktivitetin tuaj, apo duke strukturuar kontratat me klientët (ndoshta të rrisni numrin e klientëve për të dalë nga kriteri 80/90%, nëse është e mundur).

Nëse keni të ardhura nga qiraja apo investime

Këtu nuk ka ndryshime në normat tatimore, por ka ndryshim në deklarim. Të ardhurat nga qiraja e pasurive të paluajtshme vazhdojnë të tatohen me 15% (ashtu si interesat bankare 15%, fitimet kapitale 15%, dividentët 8%). Risia është se duhet të deklarohen vjetor në deklaratën personale, për t’u konsoliduar me të ardhurat e tjera. Fatmirësisht, formulari i ri i tatimit në burim (i prezantuar në 2025) do të thjeshtojë administrimin gjatë vitit: p.sh. nëse merrni qira mujore, ju ose qiramarrësi do vazhdoni të paguani tatimin 15% çdo muaj (si parapagim), por në fund të vitit do të pasqyroni totalin në deklaratë dhe çfarë keni paguar gjatë vitit. Nëse keni paguar më tepër se duhej, mund të kërkoni rimbursim ose ta kaloni kredi për vitin tjetër; nëse keni paguar më pak, do paguani diferencën. E rëndësishme: Çdo kontratë qiraje duhet patjetër të jetë e deklaruar te tatimet (nëpërmjet portalit selfcare). Shmangia e informalitetit në qira është fokus më vete i autoriteteve, ndaj sigurohuni të jeni në rregull me deklarimet mujore, që deklarata vjetore mos ju dalë me “surpriza” të pakëndshme.

Në fund të këtij seksioni, lajmi kryesor është ky: Shumica dërrmuese e sipërmarrësve të vegjël dhe individëve nuk do kenë rritje taksash aktualisht. Ndryshimet synojnë më shumë formalizimin dhe planifikimin për të ardhmen. Qeveria po e ndan tatimin mbi të ardhurat në mënyrë më të drejtë: të gjithë do të deklarojnë, secili do të paguajë sipas mundësisë. Për biznesin e vogël, fatura tatimore po shtyhet me edhe pak vite. Për individët me shumë burime, faturat po konsolidohen që secili të paguajë aq sa i takon, as më shumë e as më pak.

Arbeni , pas gjithë këtij sqarimi, e sheh veten të qetë dhe të informuar. Ai e di që nuk po e “sulmon” askush për tatim tani për tani, dhe në anën tjetër është gati të deklarojë gjithçka duhet kur t’i vijë koha. Njohuria sjell siguri – dhe ne duam që dhe ju, si Arbeni, të ndiheni të sigurt për t’iu përmbajtur rregullave pa frikë.

Tabela Krahasuese e Efekteve: Para vs. Pas Ndryshimeve

Si përmbledhje vizuale, po paraqesim një tabelë të shkurtër krahasuese për disa skenarë tipikë, që të kuptoni “atë që ishte” kundrejt “atë që vjen”. (Shifrat janë vjetore dhe të thjeshtuara, për ilustrim; nuk marrin parasysh kontribute shoqërore, TVSH apo elemente të tjera.)

Skenari	Regjimi para 2023/2024 (bazuar në ligjin e vjetër)	Regjimi aktual dhe i ardhshëm (pas VKM 753 & Udhez. 24)
I punësuar me pagë 50,000 Lekë/muaj	Tatimi vjetor: 0 Lekë. (0% deri në 30 mijë lekë, 13% pjesa mbi) – Deklarim vjetor? Jo, vetëm tat. i mbajtur nga paga.	Tatimi vjetor: 0 Lekë. (0% deri 50 mijë lekë mujore, s’ka pjesë të tatueshme). – Deklarim vjetor? Jo (një burim të ardhure).
I punësuar me pagë 100,000 Lekë/muaj	Tatimi vjetor: ~109,200 Lekë. Llogaritje e vjetër: (100k-30k)=70k ×13% =9,100 lekë në muaj → ×12 – Deklarim? Jo.	Tatimi vjetor: ~78,000 Lekë. Llogaritje e re: (100k-50k)=50k ×13% =6,500 lekë në muaj → ×12. – Deklarim? Jo (1 pagë).
Punonjës me 2punë, 30k + 40k	Tatimi vjetër vjetor: 0 Lekë. Secila pagë nën pragun patatues (30k), s’u mbajt tatim – asgjë s’u deklarua. (Anomali)	Tatimi i ri vjetor: ~16,900 Lekë. ((70k total – 50k zbritje)=20k ×13%). – Deklarim? PO – duhet deklaratë personale sepse ka 2 burime. Tatimi paguhet me deklaratën vjetore (ishte i papaguar gjatë vitit).
I vetëpunësuar (jo prof. i lirë), xhiro 8 mln lekë, fitim 4 mln	Tatimi vjetor: 0 Lekë. Biznes i vogël, xhiro <8/14 mln (në varësi të vitit), i përjashtuar nga tatim-fitimi. – Deklarim? Vetëm deklaratë lokale e thjeshtëzuar (tatimi i thjeshtuar ose asgjë).	Tani (deri 2029): Tatim 0 Lekë (përjashtim deri 2029) Pas 2029: ~600,000 Lekë. (Shembull: 4 mln fitim neto → 15% tatim). – Deklarim? PO – që nga 2025 dorëzon deklaratë vjetore (edhe pse 0 tatim aktualisht).
Profesion i lirë “freelance”, xhiro 10 mln, fitim 5 mln	Tatimi vjetor: 0 Lekë. Nëse trajtohej si biznes i vogël (<14 mln), zero tatim. (Shënim: Ligji i ri fillimisht donte 15% tatim për këtë fitim = 750k Lekë, por u anulua nga GJK).	Tani (deri 2029): Tatim 0 Lekë (falë përjashtimit të zgjatur edhe për prof. e lira). Nëse 80%+ nga 1 klient? – Atëherë tatimi do llogaritet sikur pagë: p.sh. ~13% të fitimit të zbritur → rreth 650k Lekë, por paguhet në 2026. – Deklarim? PO – deklaratë vjetore e detyrueshme.
Të ardhura nga qira vjetore 600,000 Lekë	Tatimi vjetor: 90,000 Lekë. Norma 15% flat. – Deklarim? Vetëm deklaratë tatim në burim periodike (muaj/trajon) nga qiradhënësi/qiramarrësi, s’kish deklaratë personale.	Tatimi vjetor: 90,000 Lekë (ende 15%. – Deklarim? PO – tani raportohet edhe në deklaratën vjetore personale. (Tatimi i paguar gjatë vitit kreditohet).

Skenarët dhe shifrat janë ilustrime tipike. Për paga janë lënë mënjanë efektet e kontributeve; për bizneset e vogla nuk kemi paraqitur tatimin vendor të thjeshtuar që ishte 0% pas 2018-ës. Qëllimi është thjesht të evidentojmë trendet kryesore: uljen e tatimit te pagat e ulëta, mbylljen e portave të shmangies për dy punë, vazhdimin e përjashtimit për të vegjlit, dhe përfshirjen graduale në deklarim të gjithkujt.

Siç shihet, askush nuk po rëndohet papritur: në fakt, shumë individë kanë përfituar ulje tatimi (ata me paga të ulëta/mesme), ndërsa ata që dikur shfrytëzonin boshllëqet (dy punë pa tatim) thjesht do të trajtohen njësoj si të tjerët. Biznesi i vogël vazhdon të jetë i privilegjuar deri në 2029 (tatim zero), pastaj do paguajë një normë ende të ulëtkrahasuar me bizneset e mëdha. Profesionistët e pavarur do të duhet të deklarojnë e potencialisht të paguajnë diçka vetëm nëse realisht janë në pozicionin e një “të punësuari të kamufluar”.

Në historinë tonë, Arbeni pasi sheh tabelën kupton se ai është te rreshti i “Profesionit të lirë”: për momentin tatimi i tij është zero. Vetëm nëse ai do të kishte pasur një klient dominues, atëherë do t’i duhej të paguante rreth 13% të fitimit – që sërish është më e ulët se 15% që paguajnë kompanitë e mëdha. Ai ndihet i lehtësuar sepse asgjë katastrofike nuk po ndodh, dhe ka kohë të planifikojë financat për vitet e ardhshme.

Çfarë Pritet në 2026? (Shikim nga e Ardhmja)

Ligjet dhe politikat tatimore evoluojnë vazhdimisht, dhe viti 2026 pritet të sjellë disa risi të tjera. Lajmi i mirë është se në fushën e tatimit mbi të ardhurat personale nuk parashikohen ndryshime drastike krahasuar me atë që përshkruam më sipër. Ja çfarë dihet deri tani, sipas paketës fiskale të propozuar për 2026:

Normat ekzistuese do të mbeten të njëjta

Tatimi mbi dividentin vazhdon 8%, interesat bankare 15%, qiratë 15%, fitimet kapitale 15%, etj. Nuk ka propozime për t’i rritur këto – politika fiskale ende synon të jetë atraktive dhe të mos dekurajojë investimet. Gjithashtu, lehtësitë aktuale si tatimi i reduktuar 5% për sektorin e IT (p.sh. për zhvilluesit e software apo kompanitë IT) që është i parashikuar deri në 2029, mbeten në fuqi. Pra, ata pak sektorë që gëzojnë trajtim preferencial (IT, agroturizëm, prodhim bujqësor etj.) do të vazhdojnë t’i gëzojnë ato.

Më shumë fokus te formalizimi

2026 do të vazhdojë në shtigjet që u hodhën në 2025 – duke forcuar ndarjen mes të ardhurave nga puna dhe nga biznesi. Për shembull, pritet implementimi i plotë i “Deklaratës së Statusit”për të vetëpunësuarit, ku çdo i vetëpunësuar do deklarojë nëse ka apo jo varësi nga ndonjë klient i vetëm. Kjo do t’i japë administratës tatimore një tablo më të qartë dhe do ta bëjë zbatimin e rregullit 80/20 edhe më objektiv. Objektivi strategjik është që shumë individë që realisht punojnë si të ishin të punësuar (por fshehen pas formës juridike “i vetëpunësuar”) të kthehen në marrëdhënie të rregullta pune. Kjo sjell përfitime shoqërore (më shumë kontribues në skemat e pensioneve, më shumë të drejta për punonjësit) dhe ekonomike (eliminohen konkurrencat e pandershme – p.sh. dy firma konkurrente, ku njëra mban punonjës me rrogë e tjetra “bashkëpunëtorë të vetëpunësuar”, do të jenë tashmë në kushte të barabarta).

Vitet 2026-2027: fillimi i “lojës” për biznesin e vogël? 

Edhe pse ligji thotë tatim 0% deri në 2029, në qarqet e ekspertëve diskutohet se shteti mund të fillojë ta angazhojë biznesin e vogël me pagesa modeste pak më shpejt. Një ide është ulja e pragut të xhiros së përjashtuar (psh. nga 14 milion në 10 ose 8 milion lekë) dhe vendosja e një tatimi të vogël mbi fitimin për ata mbi pragun e ri. Kjo ende NUK është ligj, por logjika pas saj është se shumica e bizneseve të vogla e kanë tashmë infrastrukturën gati (falë deklarimeve vjetore që do nisin, kasave fiskale, etj.) dhe mund të fillojnë të kontribuojnë pak e nga pak pa pritur 2029. Sidoqoftë, deri në momentin që flasim, çdo ndryshim i tillë është në nivel diskutimi dhe premtimi zyrtar për 0% deri në 2029 mbetet në fuqi. Ne, tek AlProfit Consult, po e ndjekim nga afër këtë çështje dhe do t’ju informojmë menjëherë nëse ka ndonjë lëvizje konkrete ligjore. (Mund të lexoni analizën tonë më të detajuar këtu: Ndryshimet e Pritshme Ligjore Tatimore për 2026 ku diskutojmë edhe skenarët e mundshëm.)

“Pakti i Paqes Fiskale” dhe amnistia e borxheve

Në 2025 u hodh ideja e një pakti stabiliteti fiskal për bizneset (mosndryshim i taksave për disa vite) si dhe një amnisti për gjobat e vjetra. Për 2026 pritet të konkretizohen këto nisma: shumë biznese me borxhe tatimore të akumuluara do të përfitojnë nga fshirja dhe shuarja e detyrimeve të vjetra (falja e kamatëvonesave, gjobave dhe ndoshta edhe principalit për periudha shumë të vjetra) Kjo nuk prek drejtpërdrejt tatimin e të ardhurave aktuale, por është një mundësi e artë për ata që kanë pasur probleme në të shkuarën – të pastrojnë të shkuarën dhe të nisin nga e para. Nëse jeni një individ ose biznes me detyrime tatimore të papaguara prej vitesh, 2026-a mund të jetë momenti t’i zgjidhni me kosto minimale. (Sigurisht, rast pas rasti, ndaj kontaktoni këshilltarin tuaj tatimor për t’ju udhëhequr nëse hyni në këtë kategori.)

Në fund të ditës, ndryshimet e pritshme për 2026 nuk janë asgjë për t’u trembur, por për t’u mirëpritur me kujdes. Ato konsistojnë në përmirësime të mëtejshme të sistemit: një sistem tatimor më i thjeshtë, më i drejtë dhe që lufton evazionin në mënyrë inteligjente. Biznesi i vogël nuk do të “përmbytet” nga taksat – normat e reja pritet të jenë ende ndër më të ulëtat në rajon. Në të njëjtën kohë, pritet që të mbyllen disa shtigje abuzimi që disa pak subjekte mund të kenë shfrytëzuar, në mënyrë që lojë e ndershme të jetë njësoj për të gjithë.

Përfundim: Rrugëtimi Juaj si “Hero” i Biznesit të Vogël

Le të rikthehemi te historia jonë: Arbeni, hero i vogël i biznesit të tij, kaloi nga konfuzioni tek qartësia. Ai u përball me “armiqtë” e pasigurisë – ligje të reja, fjalë të mëdha si VKM e Udhëzim, thashetheme paniku mbi taksat – por gjeti udhërrëfyesin e duhur që i dha informacionin e saktë. Tani, Arbeni e di çfarë e pret: asgjë e frikshme tani për tani, dhe mjaft kohë për t’u përgatitur për të ardhmen.

Ju ndoshta e gjeni veten në pjesë të ndryshme të historisë së Arbenit. Ndoshta jeni si ai në fillim – të pasigurt për ndryshimet e tatimeve. Por tani shpresojmë që jeni të informuar dhe të fuqizuar, gati të merrni vendime të zgjuara për biznesin apo financat tuaja personale. Ju e dini që:

• Profesionet e lira dhe bizneset e vogla kanë ende ”mburojën” 0% deri në 2029
• Udhëzimet e reja janë aty për t’ju ndihmuar të jeni në rregull, jo për t’ju ndëshkuar – ndiqini dhe përfitoni nga sqarimet (p.sh. zgjidhni opsionin e duhur të deklarimit të shpenzimeve, aplikoni zbritjet familjare, etj.).
• Deklarimi vjetor personal është miku juaj i ri – mos e neglizhoni. Është mjeti me të cilin ju tregoni se jeni një qytetar i ndershëm dhe në këmbim shteti ju le të qetë. Nëse keni nevojë për ndihmë me të, ne jemi këtu.
• E ardhmja 2026+ duket e favorshme: asnjë taksë e re e paparashikuar në horizontin e menjëhershëm, veçse masa që do t’ju integrojnë edhe më shumë në ekonomi të formalizuar (gjë që mund të sjellë edhe mundësi financimi, kredi më të lira, besim më të madh te ju nga partnerët, etj.).

Nëse keni pyetje specifike si: “A hyj unë te profesionet e lira?”, “Si plotësohet formulari vjetor konkretisht?”, “A mund ta ndaj biznesin në dy NIPT-e për të mbetur nën prag?” – mos hezitoni të na kontaktoni. AlProfit Consult ka qenë udhërrëfyesi i shumë “Sipërmarrësve” ndër vite, dhe ne ndihemi krenarë kur heronjtë tanë (ju) arrijnë sukses duke mos u penguar nga taksat, por duke i menaxhuar ato me zgjuarsi.

Në vend të mbylljes, një kujtesë e shkurtër: Tatimet mund të duken si një kapitull i vështirë i romanit tuaj të biznesit, por me informacionin e duhur ato shndërrohen thjesht në një sfidë të tejkalueshme. Ju jeni ende në timon – shteti thjesht ju kërkon të kaloni disa “poste kontrolli” përgjatë rrugës. Me këtë blog, shpresojmë se e keni hartën në dorë për të naviguar drejt paqeje tatimore dhe suksesi financiar.