Organizatat jofitimprurëse (OJF) në Shqipëri, si rregull, janë të përjashtuara nga tatimi mbi fitimin. Kjo përfshin shoqatat humanitare, organizatat ndërkombëtare sipas marrëveshjeve specifike, fondacionet dhe institucionet financiare jo bankare të krijuara me vendim të Këshillit të Ministrave, si dhe shtëpitë filmike të subvencionuara nga Qendra Kombëtare e Kinematografisë.
Megjithatë, nëse një OJF kryen veprimtari ekonomike dhe realizon të ardhura të tatueshme, ajo është e detyruar të regjistrohet për tatimin mbi fitimin dhe të paguajë detyrimet përkatëse, pavarësisht nga kufijtë e qarkullimit që zbatohen për TVSH-në.
Për të përfituar nga përjashtimi nga tatimi mbi fitimin, OJF-të duhet të sigurojnë që të ardhurat e tyre të përdoren për qëllimet e përcaktuara në statutin e tyre dhe jo për shpërndarje fitimi tek anëtarët apo themeluesit. Në rast të shkeljes së këtyre kushteve, ato mund të humbasin statusin e përjashtimit dhe t’i nënshtrohen tatimit mbi fitimin.
Çdo entitet që kryen aktivitet tregtar ose ekonomik dhe ka fitime është i detyruar të paguajë tatimin mbi të ardhurat e korporatave. Kjo përfshin disa lloje shoqërish: shoqëritë kolektive, shoqëritë komandite, shoqëritë me përgjegjësi të kufizuar, shoqëritë aksionare, si dhe çdo entitet tjetër që nuk është parashikuar në këto kategori, përfshirë entitetet jorezidente dhe ato që janë nën regjime të veçanta tatimore.
Ka disa entitete që janë të përjashtuara nga tatimi mbi të ardhurat e korporatës. Këto përfshijnë:
Megjithëse këto entitete janë të përjashtuara nga tatimi mbi të ardhurat, ato ende kanë disa detyrime të tjera. Ata duhet të dorëzojnë deklaratën tatimore dhe pasqyrat e raportimit financiar në të njëjtat afate si ato që janë të nënshtruara tatimit mbi të ardhurat e korporatës. Kjo është një masë për të siguruar transparencën dhe llogaridhënien, duke e bërë të mundur monitorimin e aktivitetit financiar të këtyre entiteteve, edhe nëse ato nuk paguajnë tatimin mbi të ardhurat.
Në këtë mënyrë, edhe entitetet e përjashtuara duhet të mbajnë një raportim të rregullt dhe të plotë për të siguruar që aktivitetet e tyre të përputhen me ligjet dhe rregullat në fuqi.
Tatimi mbi të ardhurat e korporatave zbatohet për shoqëritë tregtare, degët e huaja, dhe disa sektorë me regjim të veçantë. Disa entitete, si fondacionet dhe organizatat jo fitimprurëse, janë të përjashtuara nga ky tatim, por duhet të dorëzojnë pasqyra financiare. Rezidenca përcaktohet nëse një entitet ka seli të përhershme ose menaxhim dhe kontroll në Shqipëri.
Fitimet nga dividentët mund të përjashtohen nga tatimi nëse plotësohen kushte si mbajtja e aksioneve për të paktën 24 muaj. Shpenzimet e interesit janë të zbritshme deri në 30% të EBITDA-s, ndërsa shpenzime të tjera, si gjobat dhe dënimet, nuk janë të zbritshme.
Norma standarde e tatimit mbi të ardhurat korporative është 15%, por disa sektorë, si agroturizmi dhe prodhimi i software-ve, përfitojnë norma të ulëta ose përjashtime të përkohshme.
Deklarimi i fitimit bëhet deri më 31 mars të vitit pasardhës, dhe parapagimet e tatimit kryhen çdo tremujor. Kreditimi i tatimit të huaj ndihmon në shmangien e tatimit të dyfishtë.
Humbjet mund të mbarten për deri në 5 vite, me përjashtime për ndryshime pronësore. Amortizimi për asetet afatgjata zbatohet me metoda të përcaktuara qartë për konsistencë.
Për sektorin e ndërtimit dhe transaksionet ndërkombëtare zbatohen rregulla të veçanta. Riorganizimet e biznesit mund të përfitojnë nga përjashtimi nga tatimi mbi fitimin kapital.
Humbjet tatimore mbarten deri në 5 vite, me rregullin “humbja më e hershme mbartet e para”. Në rast të ndryshimeve pronësore ose riorganizimeve të biznesit, rregullat e mbartjes mund të ndryshojnë. Deklaratat plotësuese mund të dorëzohen për korrigjimin e tatimeve të deklaruara gabimisht.
Transferimi i aktiveve jashtë Shqipërisë tatohen me 15% mbi vlerën e tregut. Në rastet e riorganizimeve, fitimi kapital nuk tatohet, duke mundësuar zhvillim pa pengesa.
Sektore si agroturizmi, industria automotive dhe prodhimi i software-ve përfitojnë lehtësi tatimore të përkohshme deri më 2029. Tatimpaguesit me të ardhura nën 14 milionë lekë në vit përjashtohen nga tatimi deri më 2029.
Deklaratat dorëzohen deri më 31 mars dhe përfshijnë të gjitha format e tatimit mbi të ardhurat. Administrata tatimore mund të kërkojë dokumentacion të plotë për vërtetimin e shpenzimeve të zbritshme.
Amortizimi zbatohet sipas metodave lineare për aktive afatgjata. Për inventarin dhe borxhet e këqija, zbatohen rregulla specifike për zbritje dhe dokumentim. Për periudha të ndryshme tatimore, parapagimet rregullohen bazuar në fitimet e raportuara.
Ligji i ri parashikon vazhdimin e disa lehtësive të ligjit të mëparshëm, ndërsa formulat e reja për parapagimet dhe përjashtimet hyjnë gradualisht në fuqi deri në 2025. Për eksportuesit dhe sektorët e veçantë, zbatohen përjashtime nga parapagimet dhe kredi tatimore.
Lexo për më shumë detaje koneptet dhe mënyrën e llogaritjes së tatimit mbi të ardhurat e korporatës (tatimi mbi fitimin korporativ) këtu https://alprofitconsult.al/tatime/sipermarres/tatimi-mbi-te-ardhurat-e-korporates-tatimi-mbi-fitimin-korporativ/