Tatimi mbi vlerën e shtuar (TVSH) është një tatim i përgjithshëm, mbi konsumin e mallrave dhe shërbimeve.
TVSH-ja zbatohet si një tatim në përqindje, mbi çmimin e mallrave dhe shërbimeve dhe bëhet i pagueshëm, pasi më parë zbritet TVSH që rëndon drejtpërdrejt, elementet e kostos së mallrave dhe të shërbimeve.
Tatimit mbi vlerën e shtuar i nënshtrohen:
a. të gjitha furnizimet e mallrave dhe shërbimeve, të kryera kundrejt pagesës, brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, nga një person i tatueshëm;
b. të gjitha importet e mallrave në territorin e Republikës së Shqipërisë.
Person i tatueshëm konsiderohet çdo person, pavarësisht nga forma e organizimit të tij, i cili në mënyrë të pavarur kryen veprimtari ekonomike, cilido qoftë vendi dhe qëllimi ose rezultati i kësaj veprimtarie.
Veprimtari ekonomike është çdo veprimtari e kryer nga prodhuesit, tregtarët, personat që furnizojnë mallra ose shërbime, përfshirë veprimtarinë nxjerrëse, bujqësore dhe aktivitetet profesionale.
Gjithashtu person i tatueshëm konsiderohet çdo person rezident në Shqipëri, qarkullimi vjetor i veprimtarisë ekonomike të të cilit është mbi vlerën 10,000,000 lekë, që është kufiri minimal të regjistrimit për TVSH-në.
Kujdes, ju detyroheni të regjistroheni:
Përjashtohen nga ky rregull personat e tatueshëm që realizojnë ose parashikojnë të realizojnë qarkullim nën kufirin minimal të regjistrimit dhe importojnë mallrat e grupit të Aktiveve të Qëndrueshme të Trupëzuara (AQT) që përdoren në funksion të veprimtarisë ekonomike, dhe jo për t’u tregtuar. Këta persona të tatueshëm mund të kryejnë importe mallrash të investimit për qëllim të përdorimit të veprimtarisë së tyre ekonomike që i nënshtrohet regjimit të biznesit të vogël në kuptim të ligjit, pa qenë të detyruar t’i nënshtrohen regjimit normal të TVSH-së.
Nuk janë të detyruar t’i nënshtrohen regjimit normal të TVSH-së personat e tatueshëm që kryejnë eksporte, qarkullimi i të cilëve është nën kufirin minimal të regjistrimit të TVSH-së.
Kur personi përgjegjës për deklarimin dhe pagesën e TVSH-së, është një person i tatueshëm, që nuk është i vendosur në Shqipëri, vend në të cilin duhet të paguhet TVSH-ja, ky person duhet të caktojë një përfaqësues tatimor në Republikën e Shqipërisë si person përgjegjës për pagesën e TVSH-së.
Regjistrimi i përfaqësuesit tatimor bëhet në drejtorinë rajonale tatimore.
Ju mund të çregjistroheni, kur qarkullimi juaj në 12 muajt e fundit kalendarikë bie nën kufirin minimal të regjistrimit. Çregjistrimi, hyn në fuqi 12 muaj pas datës së paraqitjes së kërkesës për t’iu nënshtruar regjimit të bizneseve të vogla.
Qarkullimi që shërben për llogaritjen e pragut të regjistrimit dhe përfshin, qarkullimin e realizuar nga të gjitha furnizimet e tatueshme të mallrave dhe shërbimeve, pa përfshirë TVSH-në dhe furnizimet e përjashtuara dhe furnizimet e taksuara me shkallë tatimore 0%;
Person i tatueshëm nuk konsiderohet:
Me furnizim mallrash kuptohet transferimi i së drejtës për të disponuar si pronar pasurinë e trupëzuar. Konsiderohen gjithashtu si “Furnizim malli” edhe transaksionet e mëposhtme:
Furnizimi i mallit konsiderohet i kryer kundrejt pagesës, tërësisht ose pjesërisht, nëse furnizuesi direkt apo indirekt merr apo ka të drejtë të marrë pagesë në para a në natyrë për atë furnizim, si prej personit të furnizuar apo ndonjë personi tjetër.
Transferimi i veprimtarisë ekonomike nuk përbën furnizim malli ose shërbimi, në kuptim të këtij ligji, por përbën një kalim të aseteve nga personi i tatueshëm transferues te një person, i cili trajtohet si pasardhësi i transferuesit.
Importimi i mallrave, është çlirimi për qarkullim të lirë i mallrave në territorin e Republikës së Shqipërisë, siç përcaktohet në legjislacionin doganor në fuqi.
Me furnizim shërbimesh kuptohet çdo transaksion që nuk është furnizim mallrash. Shërbimi i kryer prej një të punësuari për punëdhënësin e tij për arsye të punësimit, nuk është furnizim shërbimi nga i punësuari.
Kur mallrat nuk dërgohen ose nuk transportohen, vendi i furnizimit të mallrave është në Shqipëri, nëse mallrat ndodhen në Shqipëri, në momentin kur kryhet furnizimi.
Kur mallrat janë dërguar apo transportuar nga furnizuesi, nga blerësi apo një palë e tretë, vendi i furnizimit është në Shqipëri, nëse mallrat ndodhen në Shqipëri, në momentin kur fillon dërgimi apo transporti i tyre për blerësin.
Kur mallrat e dërguara apo të transportuara nga furnizuesi, nga blerësi apo një palë e tretë instalohen apo montohen, me/ose pa testim, nga/ose për llogari të furnizuesit, vendi i furnizimit është në Shqipërisë nëse mallrat janë instaluar apo montuar në Shqipëri.
Vendi i importimit të mallrave është në Shqipëri, nëse mallrat me origjinë nga territore të tjera çlirohen për qarkullim të lirë në territorin doganor shqiptar.
Mallrat, të cilat në momentin e hyrjes në Shqipëri nuk janë në qarkullim të lirë dhe i nënshtrohen regjimeve të veçanta doganore, vendi i importimit të këtyre mallrave është në Shqipëri, nëse këto mallra çlirohen nga regjimet ose situatat e sipërpërmendura në territorin doganor shqiptar.
Vendi i furnizimit të shërbimit është në Shqipëri nëse marrësi i shërbimit, një person i tatueshëm që sillet si i tillë, ka në Shqipëri:
Vendi i furnizimit të shërbimit është në Shqipëri, nëse marrësi i shërbimit është një person i patatueshëm, ndërsa furnizuesi i shërbimit, një person i tatueshëm, ka në Shqipëri, selinë e veprimtarisë së tij ekonomike ose një vendndodhje të qëndrueshme, nga e cila janë ofruar shërbimet ose;
banesën ose rezidencën e zakonshme, në mungesë të një selie të veprimtarisë ekonomike apo të një vendndodhjeje të qëndrueshme.
Në raste të tjera në varësi të statusit të përfituesit të shërbimit, person tatueshëm ose patatueshëm si dhe në varësi të llojit të shërbimit të dhënë, vendi i furnizimit të shërbimit është në përjashtim nga rregulli i përgjithshëm.
Për furnizimet brenda vendit, lindja e tatimit ndodh dhe TVSH-ja bëhet e kërkueshme kur furnizimi i mallrave ose furnizimi i shërbimeve kryhet.
Për importimin e mallrave, lindja e tatimit ndodh dhe TVSH-ja bëhet e kërkueshme kur importimi i mallrave është kryer.
Për çdo pagesë të kryer para se të kryhet furnizimi i mallit ose para përfundimit të furnizimit të shërbimit, TVSH-ja mbi pagesën lind dhe bëhet e kërkueshme në momentin e arkëtimit të shumës së paguar.
Në rastin kur fatura tatimore është lëshuar përpara furnizimit, TVSH-ja bëhet e kërkueshme në momentin kur është lëshuar fatura.
Në qoftë se kryhen pagesa pjesore ose pagesa të njëpasnjëshme për furnizimet e mallrave ose të shërbimeve, këto furnizime mallrash ose shërbimesh konsiderohen të kryera në përfundim të çdo periudhe, së cilës i referohen pagesat.
Furnizimet e mallrave dhe shërbimeve të kryera në mënyrë të vazhdueshme, brenda një periudhe kohore, përfshirë operacionet e ndërtimit, konsiderohen të kryera në të njëjtin muaj, në të cilin lëshohet fatura.
Për mallrat, të cilat në momentin e hyrjes në Shqipëri nuk janë në qarkullim të lirë dhe i nënshtrohen regjimeve të veçanta doganore, lindja e tatimit ndodh dhe TVSH-ja bëhet e kërkueshme kur këto mallra çlirohen nga regjimet ose situatat e sipërpërmendura
Vlera e tatueshme përfshin gjithçka që përbën vlerën korresponduese që furnizuesi i mallit ose shërbimit merr ose do të marrë nga blerësi, klienti apo një i tretë, në këmbim të furnizimit, përfshirë edhe subvencionet e lidhura drejtpërdrejt me çmimin e këtyre furnizimeve, përveç TVSH-së.
Vlera e tatueshme e mallrave të importuara përbëhet prej vlerës së përcaktuar në import nga autoriteti doganor, mbi bazën e legjislacionit doganor në fuqi në Republikën e Shqipërisë.
Elemente që përfshihen në vlerën e tatueshme
Elemente që nuk përfshihen në vlerën e tatueshme
Shkalla standarde e tatimit mbi vlerën e shtuar për furnizimet e mallrave dhe shërbimeve, e cila aplikohet si një përqindje e vlerës së tatueshme, është 20 për qind.
Shkalla tatimore 0% e TVSH është e zbatueshme për:
Përveç shkallës standarde të TVSH-së, kur parashikohet në ligjin “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, mund të aplikohet shkalla e reduktuar e TVSH-së, e cila aplikohet si një përqindje e vlerës së tatueshme.
Shkalla e reduktuar prej 6 % është e zbatueshme për:
Konsiderohen si eksporte dhe taksohen gjithashtu me shkallën tatimore 0%, mallrat e destinuara për t’u transportuar në bagazhin personal të udhëtarëve, me kushtet që :
Disa lloje furnizime të mallrave dhe të shërbimeve, për qëllime të interesit të përgjithshëm, apo përcaktimit të veçantë në ligj, megjithëse janë të përfshira në fushën e zbatimit të TVSH-së, janë të përjashtuara nga zbatimi i taksimit me TVSH. Për më tepër referojuni Ligjit nr.92/2014 “Për TVSH”– nenet 51 -56
Personi i tatueshëm gëzon të drejtën që të zbresë nga TVSH-ja e llogaritur për transaksionet e tatueshme shumat TVSH-së, në masën që furnizimet e mallrave dhe shërbimeve të marra përdoren nga personi i tatueshëm në funksion të këtyre transaksioneve të tatueshme.
Konkretisht:
Në ligjin e TVSH-së, hollësisht, paraqiten raste të veçanta të aplikimit të së drejtës së zbritjes së TVSH.
Kushtet që mundësojnë aplikimin e së drejtës së zbritjes. E drejta e zbritjes lind e aplikohet kur:
Nëse furnizimet e mallrave dhe shërbimeve përdoren nga një person i tatueshëm, si për kryerjen e transaksioneve të tatueshme që sjellin të drejtën e zbritjes së TVSH-së edhe për transaksionet, që nuk e sjellin këtë të drejtë, atëherë vetëm pjesa e TVSH-së që lidhet me kategorinë e parë të transaksioneve është e zbritshme.
Kushtet e rimbursimit të TVSH-së
Personi i tatueshëm kërkon rimbursim të tepricës së kreditimit tatimor të TVSH-se nëse:
a. personi i tatueshëm ka mbartur tepricën e TVSH-së së zbritshme për 3 muaj radhazi; dhe
b. TVSH-ja e kërkuar për t’u rimbursuar është mbi 400 000 lekë.
Eksportuesit kanë të drejtë të kërkojnë rimbursim kur teprica e tyre tejkalon shumën 400 000 lekë, pra pa qenë i kërkueshëm kushti i parë.
Brenda 30 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës së personit të tatueshëm eksportues, administrata tatimore kryen procedurën e rimbursimit.
Brenda 60 ditëve nga data e paraqitjes së kërkesës së personit të tatueshëm, jo eksportues, administrata tatimore kryen procedurën e rimbursimit.
Personat e tatueshëm, paraqesin kërkesën për rimbursimin e TVSH-së pranë Drejtorisë së Rimbursimit të TVSH-së në Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve. Kjo kërkesë paraqitet sipas formularit të miratuar “Kërkesë për rimbursimin e TVSH-së, të cilën mund ta gjeni më poshtë.
Pagesa e tepricës kreditore të rimbursueshme kryhet brenda pesë ditëve, nëpërmjet sistemit të thesarit, në bazë të rregullave të përcaktuara nga ana e Ministrit të Financave.
TVSH-ja paguhet nga ana e personit të tatueshëm që kryen një furnizim mallrash ose shërbimesh të tatueshëm, përveç rasteve kur përcaktohet ndryshe.
TVSH-ja është e pagueshme nga personi i tatueshëm ose personi juridik i patatueshëm, i identifikuar për TVSH-në, të cilit i janë furnizuar shërbimet, nëse këto shërbime furnizohen nga një person i tatueshëm që nuk është i vendosur në territorin e Republikës së Shqipërisë.
TVSH-ja paguhet nga çdo person, i cili e shënon TVSH-në në një faturë.
Kur fatura e lëshuar nuk përkon me furnizimin e mallit apo me kryerjen e shërbimit ose tregon një çmim që nuk duhet të paguhet efektivisht nga blerësi, TVSH-ja paguhet nga personi që e ka faturuar atë.
Në import TVSH-ja paguhet nga personi ose personat përgjegjës për pagesën e detyrimeve doganore në import, siç përcaktohet në Kodin Doganor të Republikës së Shqipërisë.
TVSH-ja paguhet nga personi, i cili çliron mallrat për qarkullim të lirë nga regjimet e veçanta doganore.
Personi i tatueshëm, për të cilin është kryer një furnizim malli ose shërbimi dhe që ka dijeni ose nuk mund të mohojë faktin që TVSH-ja për t’u paguar ose pjesë e kësaj TVSH-je mbi këtë furnizim ose mbi të gjitha furnizimet e mëparshme të mallrave a shërbimeve, nuk është paguar për shkak të mashtrimit, është përgjegjës bashkë me furnizuesin për pagesën e TVSH-së.
Personi tatueshëm duhet të bëhet i identifikueshëm. Ai duhet të pajiset me një numër unik identifikimi(NUIS), pranë Qendrës Kombëtare të Biznesit(QKB), numër që shënohet në çertifikatën e lëshuar për këtë qëllim.
Personi i tatueshëm duhet të sigurohet për lëshimin e faturës në rastet e mëposhtme:
Fatura tatimore me TVSH, në formë e përmbajtje, është e miratuar nga Ministri i Financave.
Personi i tatueshëm, për furnizime mund të lëshojë edhe faturë të thjeshtuar, për vlera nën 40 000 lekë dhe kur blerësi nuk e kërkon një faturë tatimore me TVSH.
Personi i tatueshëm, është i detyruar të mbajë librin e blerjeve dhe të shitjeve, ku regjistron, të gjitha blerjet dhe shitjet e kryera në periudhën tatimore (muaji). Libri i blerjeve dhe i shitjeve, dorëzohet elektronikisht jo më vonë se data 10 e muajit që pason periudhën tatimore që deklarohet.
Çdo person i tatueshëm duhet të dorëzojë një deklaratë TVSH-je, e cila përmban gjithë informacionin e nevojshëm në të cilin bazohet llogaritja e TVSH-së që është bërë e kërkueshme, vlerën e TVSH-së që mund të zbritet, vlerat e tatueshme të veprimeve që lidhen me llogaritjen e TVSH-së së kërkueshme dhe asaj të zbritshme si edhe vlerën e furnizimeve të përjashtuara nga TVSH-ja.
Modeli i deklaratës miratohet nga Ministri i Financave. Deklarata e TVSH-së, duhet të dorëzohet jo më vonë se 14 ditë pas përfundimit të periudhës tatimore që deklarohet.
Regjimet e veçanta të aplikimit të TVSH-së në Shqipëri janë ato si mëposhtë:
Shkarko: